Çinli filozof. Çince adı Koung Tseu’dur. Çin’de yaşayan her kişinin davranışlarında Konfüçyüs’ün etkisi vardır. Konfüçyüs binlerce talebe yetiştirmiştir. Sonraları felsefesi bozularak sapık bir din hâline gelince binlerce şehirde mâbedler kurulmuştur. 1912 devriminden önce Konfüçyüsizm Çin’de resmî din olarak kabul edilmiştir.

Konfüçyüs, M.Ö. 551’de Çin’in Lu şehrinde doğmuştur. Soylu bir âiledendir. Daha üç yaşındayken babasını kaybetti ve üvey annesi ile yapayalnız kaldı. Küçük yaşlarda öğrenmeye karşı kendisinde aşırı bir arzu belirdi. Sokrat’ın, kişinin toplum içindeki yaşama düzenini sağlayan, akıl mânâsına gelen bilgi düşüncesinde reform yaparak bunu hükümetlerin, devletlerin birbiri ile olan iyi münâsebetlerine adapte etti.

Konfüçyüs, felsefesini talebelerine anlattı ve onlar vasıtası ile halk arasında yayılmasını sağladı. Konfüçyüs’ün sözleri daha sonra talebeleri tarafından Konfüçyüs’ten Seçmeler adı altında toplandı. Konfüçyüs’le ilgili çoğu bilgiler bu kaynaktan alındı.

Konfüçyüs felsefesi ile Çin’in sosyal çehresinde önemli ölçüde değişiklikler olmuştur. Eğitimde eşitlik prensibi getirilerek her kişinin eğitim yapabilmesine yol açıldı. Konfüçyüs “Eğitimde sınıf farkı yoktur.” sözüyle fırsat eşitliğinden, “Bütün insanlar, insan olarak örf ve adetleri hariç birbirlerine eşittir” diyerek de insan haklarından bahsetmiştir. Konfüçyüs, talebeleri ile bir konuyu münâzara ederken kendisine ters düşen konulara cevap vermeden önce, karşıdaki kişinin, ne kadar basit düşünürse düşünsün, haklı olabileceğini farzederdi. “Bildiğini söyle, ama bilmediğini de kabul et.” düşüncesi ile geniş düşünme özelliklerine sahip olan Konfüçyüs’ün sözlerinde dinlerin anlattığı fazîletler hissedilir. Konfüçyüs’ün bu sözlerini dînî kaynaklardan aldığı anlaşılmaktadır. Meselâ; “Sana yapılmasını istemediğin bir şeyi sen de başkasına yapma” sözü yüksek bir fazileti anlatmaktadır. “Bütün insanlar kardeştir” sözü ile de bütün insanların Âdem aleyhisselâmdan geldiğini ve birbirlerini sevmesi gerektiğini söylemektedir.

Konfüçyüs’ün bir din adamı olmadığı kesindir. Talebelerinden biri, inançla ilgili soru sorduğunda cevap olarak “Biz insanlara nasıl hizmet edileceğini bilmezken, görünmeyenlere nasıl hizmet ederiz!”, ölümle ilgili soruya ise“Hayat hakkında bildiğimiz nedir ki ölümü anlayalım!” demiştir.

Konfüçyüs 2000 sene Çin’in kültürüne tesir etmiştir. Asırlarca okullarda Konfüçian klâsikleri okutulmuştur. Konfüçyüs’ün felsefesi, ideal insan sevgisine gider. Kore, Japonya, Vietnam asırlarca Konfüçyüs’ün etkisinde kalmıştır. Konfüçyüs’ün eserleri M.Ö. 221-170 senelerinde Shih Huang Ti tarafından yakılarak imhâ edilmiştir. Yalnız bir evin duvarına saklanan kitapları, M.Ö. 202, M.S. 9 senelerinde Western Han tarafından tekrar bulunarak çoğaltılmıştır.

Konfüçyüs’ün sözleri dînî bir tâlim niteliği taşımaz ve her türlü metafiziği reddeder. Ona göre hayat hakkında bilgisi olmayan insan, öbür âlem (ahiret) hakkında bilgi sâhibi değildir. En iyisi gerçekten hiç bir şey bilmemektedir. Bu durum ile Konfüçyanizm bir pozitivizmdir.