Alm. Kreuzer (m), Fr. Croiseur, İng. Cruiser. Muhriple uçak gemisi arası bir çeşit büyük harb gemisi. Top ve roket silâhlarla donatılmış süratli bir gemidir. Kruvazörün ana görevi stratejiktir. Denizde muhârebâtı yönlendirir. Düşmanı yanıltıcı haberlerle oyalar. Ticâret filosunu korur ve düşman ticâret filosunu tahrib eder.

Yirminci yüzyılın ilk yarısında, kruvazörün taktik olarak önemi azalmıştır. Uçaklar, muhripler ve çok süratli denizaltılar kruvazörlerin görevlerini üstlenmiştir. 1960’larda ABD’nin 37, Rusya’nın 20, İngiltere’nin 5 kruvazörü vardı.

1961 senesinde inşâsı tamamlanan ABD’ye âit USSLong Beach kruvazörü, dünyanın ilk nükleer tahrikli harb gemisidir. Bu gemi, saatte 30 mil sürat yapmakta ve yakıt yenilemeden 160.000 km gitmektedir. Gemi tamâmen roketlerle donatılmıştır. Kruvazörler, kendi aralarında sınıflara ayrılır. 8 inç (203 mm)lik toplarla donatılan gemilere ağır kruvazör; 6 inç (152 mm)lik toplarla donatılan gemilere hafif kruvazör; roketlerle donatılmış gemilere güdümlü mermi kruvazörleri denir.

1922 Washington Konferansı ile kruvazörlere ton sınırlaması getirildi. Buna göre 10.000 tonun üzerinde harp gemileri yapılamayacaktı. Bu karar 1945 târihine kadar devâm etti. 1945’den sonra büyük tonajlı savaş gemileri yapılmaya başlandı.