Alm. Lemming, Fr. Lemming, İng. Lemming. Familyası: Sıçangiller (Muridae). Yaşadığı yerler: Genellikle, Arktik tuntralarda yaşar. Avrupa, Asya ve Amerika’da da bulunur. Özellikleri: Fâreye benzer, kalın kürklü, göçmen, kemirici hayvandır. Boyları 7,5-15 cm kadardır. Çeşitleri: Norveç lemmingi, orman lemmingi, yakalı lemming, bataklık lemmingi, pozkır lemmingi gibi türleri mevcuttur.

Fâreye benzeyen bâzı kemiricilere verilen genel ad. Çoğunlukla 7,5-15 cm boyundadır. Bâzı gruplarına Amerika, Avrupa ve Asya’da rastlanmakla berâber, çoğunlukla Arktik tundralarda yaşarlar. Toprak oyuklarında ve taşlar altında barınır, bitki ve bitki kökleriyle beslenir. Şiddetli kutup şartlarına uyum sağlayabilen yaratılıştadır. Kışın gelişme gösteren güçlü pençeleriyle otlar ve tundra fundalarının kökleri arasında tüneller kazar. Uzun, yumuşak tüylü ve kalın kürklüdür. Uzun kürklerinin altında kulakları güçlükle farkedilir. Gece ve gündüz aktiftir. Kış uykusuna yatmaz. Kuyruk uzunlukları da 2-3 cm kadardır. Çoğu türlerin postu esmer sarıdır ve üzerlerinde siyah lekeler bulunur. Meselâ; Norveç lemminginin (lemmus) başı siyah, postu esmer ve sırtında büyük siyah bir leke mevcuttur. Yakalı lemmingler yazın kahverengimtraktır. Kışın ise beyaz posta bürünürler.

Lemminglerin yüksek bir üreme potansiyeli vardır. Yılda iki defa ürer ve her defasında 5-8 yavru doğururlar. Bâzan anormal derecede çoğalmaya başlarlar. Nisan ile eylül ayları arasında ardarda doğum yaparlar. Her dört yılda bir nüfuslarında bir patlama olur. Böyle bir zamanda her doğumda 11 yavru meydana gelir. Lemminglerin normalin üstündeki bu çoğalmalarına paralel olarak onlarla geçinen yırtıcı hayvanlarda da aşırı bir çoğalma başlar. Lemming yiyen bu türler diğer hemcinslerinden daha yırtıcı ve korkusuz olurlar.

Aşırı üreyen lemmingler, kısa zamanda çevrede ot namına bir şey bırakmazlar. Kıtlık başgösterdiğinde, yeni yiyecek alanları bulmak zorunda kalırlar. Lemming göçleri içinde en ilgi çekicisi İskandinavya Yarımadasındaki Norveç lemminglerinin göçleridir.

Bir yaz sabahı ucu bucağı görünmeyen bir lemming sürüsü dağlardan kıyıya yakın ovalara doğru inmeye başlar. Arkalarından kendilerini avlayan düşmanları da sürü hâlinde gelirler. Baykuşlara, yırtıcı martılara, atmacalara, tilki, gelincik ve daha birçok etçil memelilere gün doğar. Hatta ren geyikleri bile bu küçük hayvanları dişlerinin arasında ezer ve bütün olarak yutarlar.

Lemmingler yola çıktığı zaman, artık onları hiçbir engel durduramaz. Bu toplu göç esnasında binlercesi avlanır, milyonlarcası nehirlerden geçerken boğulur veya açlıktan telef olur. Toplum psikolojisi ile bu hayvanlar düşüncelerini kaybederler. Bütün sürü tek vücut gibi hareket eder. Hareket hâlindeki lemming sürüsüne dört bir yandan yeni kâfileler katılır. Böylece lemming orduları milyonları aşar. Uzaktan bakıldığında geniş bir battaniyenin dağdan kayarak yavaş yavaş ovayı doldurduğu zannedilir.

Lemmingler göç sırasında çok düzgün sıralar meydana getirirler. Düz bir hat hâlinde ilerlerler. Nehir, göl, deniz gibi engellerde duraklamazlar. Arkadan gelenler öndekileri iterler. Karşılarına çıkan engel ne olursa olsun yön değiştirmeden aşarlar. Denizle karşılaştıklarında denize dalarak yüzmeye başlarlar. Karşılarına bir gemi çıkarsa yönlerini değiştirmezler. Tırmanarak gemiyi aşar, öbür tarafından denize inerek yollarına devam ederler. Denizde güçleri tükenene kadar yüzmeyi sürdürürler. Milyonlarcası boğularak balıklara yem olurlar. Karşı sâhillere varan çok az sayıdaki bireyler de üreyerek, kendileri için yeterli topraklarda hayatlarını sürdürerek lemming sürülerini yeniden arttırmaya başlarlar.