Alm. Grubenlampe (f), Fr. Lampe (f) de mineur, İng. Miner’s lamp. Mâden ocaklarında birikmiş grizu gazının patlamasını önlemek için yapılmış bir fener. Bu fener İngiliz kimyâcısı Davy tarafından yapılmadan önce grizu, mâden ocaklarında kullanılan fenerler sebebiyle patlıyor ve iş kazâları meydana geliyordu. Mâdenci fenerlerinin temel prensibi, lâmba aleminin üzerine tek veya çift katlı mâdenî bir tel kafesin geçirilmesidir. Lamba alemi, tel kafesin ısıyı iletmesi yüzünden soğuyacağından, grizu gazını ateşleyemez ve lambanın içine giren grizu da tel kafesle alem arasında yandığından yanma ve patlama dışarıya geçmez. Fener herhangi bir sebeple söndüğünde, onu mâden ocağında açmak tehlikeli olacağından, açmadan ateşleme yapabilmek için fosforlu bir tertibat ayrıca ilâve edilmiştir.
Tekniğin gelişmesine uygun olarak mâdenci fenerleri de geliştirilerek, elektrikle işler hâle getirilmiştir. Bu lambaların altında elektrik akımını sağlayan sodyum hidroksit ve çelik nikel ile işleyen özel bir akümülatör vardır. Yine bunun yanında lamba aleminin doğrudan grizuyla temas etmemesi için, mâdenci fenerlerinin kapağı özel mıknatıslarla kapatılarak patlamaların önüne geçilir.
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.