Yirmi dördüncü Osmanlı Padişahı. Sultan I. Mahmut, 1696'da İstanbul'da dünyaya geldi. Babası Sultan II. Mustafa, annesi Saliha Valide Sultan'dır. I. Mahmut, 1730 yılında, Patrona Halil ayaklanmasından sonra tahta çıktı.

I. Mahmut, padişahlığının ilk günlerinde, isyancıların lideri Patrona Halil ve arkadaşlarını öldürtüp devlet görevlerine kendi adamlarını getirdi. 1731 yılında çıkan yeniçeri ve cebeci ayaklanmalarını bastırarak, o sırada sürmekte olan İran Savaşı'na yöneldi. Osmanlı ordusu; Kirmenşah, Hemedan, Urmiye ve Tebriz'i ele geçirdi. 1732'de imzalanan Ahmet Paşa Antlaşması ile Kafkasya, Osmanlılara; batı İran ve Azerbaycan da İranlılara kaldı. Güneyde Kasr-ı Şirin sınırı değişmedi, kuzeyde Aras Irmağı iki ülke arasında sınır yapıldı. Ancak Nadir Şah, antlaşmayı kabul etmedi ve çıkan savaşta Osmanlı ordusu galip geldi. Nadir Şah'ın isteğiyle imzalanan İstanbul Antlaşması ile Kasr-ı Şirin sınırı değişmedi. 1744 yılında Kars'ı kuşatan Nadir Şah, iki üç ay sonra kuşatmayı kaldırmak zorunda kalarak, yeni bir barış antlaşması imzaladı; ancak denge iki taraf lehine de bozulmadı ve sınırlar değişmedi. Yapılan antlaşma ne Osmanlı Devleti'ni ne de İranlıları tatmin ettiğinden, çatışmalar 1746 yılına kadar devam etti.

I. Mahmut, Rusların Lehistan'ın iç işlerine karışmaları, Avusturya ile ittifak yapma çalışmaları, İran ile devam eden savaşlar sırasında Kırım ordusunun Kafkasya üzerinden geçmesine izin vermemeleri ve Azak Kalesi'ni işgal etmeleri gibi nedenlerden dolayı, 1736 yılında Rus seferine çıkma kararı aldı. 1737 yılında Banyaluka Zaferi kazanıldı. Balkanlara ve Kırım'a saldıran Rus kuvvetleri bozguna uğrayarak geri çekildiler. 1 Eylül 1739'da Belgrad Kalesi geri alındı. Osmanlı Devleti'nin Avusturya cephesinde de başarılı olması, Rusya'nın barış istemesine neden oldu. Osmanlı Devleti 1739 yılında Avusturya ve Rusya ile Belgrad Antlaşması'nı imzaladı. Antlaşmaya göre, Azak Kalesi Ruslara bırakılacak, Rusların savaş sırasında elde ettiği diğer topraklar Osmanlı Devleti'ne teslim edilecek ve Ruslar Karadeniz'de savaş ve ticaret gemisi bulundurmayacaktı. Bu antlaşmanın imzalanmasında Fransa'nın katkıları oldu ve Fransa'ya daha önce verilmiş olan imtiyazlar artırıldı.

I. Mahmut Döneminde yapılan ıslahatlar daha çok askeri alanda gerçekleşti. Bu dönemde devletin eski gücüne kavuşmasının Batıdaki askeri ve teknik gelişmeleri örnek almakla mümkün olabileceği düşüncesi yaygındı. Osmanlı Devleti hizmetine giren ve aslen Fransız olan Humbaracı Ahmet Paşa, Osmanlı ordusunda topçu ve humbaracı ocağını Avrupa'daki sisteme göre düzenledi. Humbaracı Ahmet Paşa orduda; bölük, tabur ve alay teşkilâtlarını kurdu. Bu dönemde, ordunun subay ihtiyacını karşılamak için Kara Mühendishanesi kuruldu. Rusya ve Avusturya seferleri sırasında kazanılan başarılarda, bu yeniliklerin olumlu sonuçları görülmüştür. Sultan I. Mahmut, Lâle Devri sırasında başlatılan bayındırlık ve kültür faaliyetlerini de devam ettirdi.

1754 yılında ölen I. Mahmut'un son yılları barış içinde geçtiyse de, bu dönemde meydana gelen yangınlar İstanbul'da büyük zarara yol açtı. 1745 yılında çıkan büyük İstanbul yangını sırasında Balat ve Fener'de 800 ev yandı. Beş yıl sonra çıkan bir başka yangında, İstanbul'un birkaç mahallesi ve tarihi konakları kül oldu. 1754 yılında büyük İstanbul depremi meydana geldi. İstanbul'un beş altı gün içinde 14 defa sallandığı bu deprem sırasında Ayasofya, Bayezit ve Fatih camilerinin kubbeleri de zarar gördü.