Büyük bölümü Doğu Anadolu bölgesinde, küçük bir bölümü Güneydoğu Anadolu bölgesinde yer alır. Yüz ölçümü 12 313 km2, nüfusu 853 658 kişi (2000), il plâka kodu 44'tür. İlçeleri; Merkez, Akçadağ, Arapkir, Arguvan, Battalgazi, Darende, Doğanşehir, Doğanyol, Hekimhan, Kale, Kuluncak, Pötürge, Yazıhan ve Yeşilyurt'tur.

Malatya ili, doğu kesimi dışında dağlarla kaplıdır. Başlıca dağları Güneydoğu Torosları'na bağlı olan Malatya Dağları'dır. Doğu ve orta kesiminde geniş bir düzlük yer alır. Bu düzlüğün güney kesimine Malatya Ovası, kuzey kesimine Yazıhan Düzü denir. Malatya ilinde doğan akarsuların tümü Fırat Irmağı aracılığıyla Basra Körfezi'ne dökülür. Fırat Irmağı üzerinde kurulan Karakaya Baraj Gölü, Medik ve Sürgü Baraj Gölleri, en önemli gölleridir. Doğal gölü yoktur. Malatya ilinde yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve kar yağışlı geçer. Doğal bitki örtüsü zengin olmayan illerimizden birisidir. Dağlık kesimlerde seyrek meşe ormanları vardır. İl topraklarında genellikle bozkır bitki örtüsü egemendir.

İl nüfusunun yarıya yakın bölümü, Malatya ve ilçe merkezlerinde yaşar. Ekonomisi hayvancılık ve sanayiye dayanır. Genellikle koyun ve kıl keçisi yetiştirilir. Ayrıca nitelikli Arap atları da yetiştirilir. Çok küçük alanlarda tarım yapılır. Yetiştirilen başlıca ürünler buğday, şeker pancarı, arpa, patates, kayısı, üzüm, karpuz, kavun, fasulye, domates, elma ve armuttur. Sanayisi oldukça gelişmiştir. En önemli sanayi kuruluşları şeker, sigara, kayısı, süt ürünleri, yem, pamuk, dokuma, hazır giyim, boya, orman ürünleri, tuğla ve kiremit fabrikalarıdır. Ayrıca çok sayıda bakır işleme atölyeleri vardır. Yer altı kaynakları açısından da çok zengindir. En çok çıkarılan madenler boksit, kurşun, çinko ve demirdir. Diğer illere kara, hava ve demir yolu ulaşımı vardır.

Tarihi ilk çağlara kadar dayandığı söylenen il çeşitli dönemlerde, Osmanlı ve Selçuklu sancaklarından biri olmuştu.