(1831 Edinburgh, İskoçya - 1879 Cambridge, İngiltere) İskoçyalı fizikçi. Yirminci yüzyıl fiziğini etkileyen fizikçilerin en büyüklerinden biri olan Maxwell, birçok bilim tarihçisine göre bilime katkılarının önemi açısından Newton ve Einstein ile eş düzeyde kabul edilmektedir.

Maxwell, 1841-1847 yılları arasında Edinburgh Akademisinde okudu. İlk bilimsel makalesini 14 yaşında yayımladı. Bu makalede, çiviler ve iplik aracılığıyla çizilebilen oval eğrilerden bahsediyordu. 1847'de 16 yaşında Edinburgh Üniversitesine giren Maxwell, burada okurken iki bilimsel makale daha yayımladı. 1850'de Cambridge Üniversitesine geçti ve bu üniversiteye bağlı, Trinity Collage'den matematik dalında lisans diploması aldı. Cambridge'de okurken yayımladığı bir makalede esneklik kuramının aksiyomatik temellerini oluşturdu. Geometrik optik alanındaki bir makalesiyle de ileride "balık gözü" merceğin bulunmasına yol açacak ilkeleri ortaya koydu.

Maxwell, 1856'da Aberdeen Üniversitesinde Doğa Felsefesi profesörü oldu ve daha sonra Londra Üniversitesine geçti. Daha sonra, Cambridge de Cevenedish deneysel profesörlüğüne çağrıldı ve burada lâboratuvarın kurulmasını denetledi. 1854'te Faraday'ın kuvvet çizgileri kavramını konu alan çalışması yayımlandı. 1859'da Satürn gezegeninin halkalarının kararlılık koşulları üzerindeki çalışmasından dolayı Adams Ödülü'nü kazandı. 1855'ten başlayarak renk algılaması, renk körlüğü ve gazların kinetik kuramı gibi konularda yazılar yazdı.

Bilime en önemli katkısını oluşturan ‘Elektro Manyetik Alan'a ilişkin çalışmalarını, 1867'den başlayarak ortaya koydu ve 1871'de Elektrik ve Manyetizma adlı en büyük yapıtı yayımlandı. Bu kitap; elektrik, manyetizma ve optik konularında tüm bilgileri içeriyordu.

James Clerk Maxwell'in çalışmaları bugün de kimliğini korumaktadır. Onun makro düzeydeki elektromanyetik kuramı, Lorentz tarafından atom ve molekül düzeyine genişletilerek uygulanmıştır. Einstein'ın Görelilik Kuramı bile Maxwell denklemlerini herhangi bir değişikliğe uğratmamıştır.