Otuz beşinci Osmanlı Padişahı. V. Mehmet 1844 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Asıl adı Mehmet Reşat'tır. Babası Sultan Abdülmecit, annesi Gülcemal Kadın Efendidir. Sarayda özel eğitim alarak yetişen V. Mehmet, babasının yenilikçi düşüncelerinden etkilendi. Ağabeyi II. Abdülhamit'in tahta çıkmasıyla veliaht ilân edildi. İttihat ve Terakki Cemiyeti, 31 Mart Olayı'ndan sonra II. Abdülhamit'i tahttan indirerek yerine V. Mehmet'i geçirdi. V. Mehmet, Osmanlı Devleti'nin başına geçtiğinde 65 yaşında idi.

Saltanatının ilk yıllarında Doğu Anadolu'da çıkan ayaklanmaları bastırmakla uğraştı. Bu ayaklanmaların bastırıldığı sırada Arnavutluk isyanı patlak verdi. Mahmut Şevket Paşa, uzun süren mücadeleler sonucunda Arnavutluk isyanını da bastırdı. Ancak, 1911 yılında yeniden ayaklanma tehlikesinin belirmesi üzerine V. Mehmet olayları yatıştırma düşüncesiyle Rumeli'de bir geziye çıktı. Bu sırada Balkanlardaki uluslardan etkilenen Araplar arasında da bağımsızlık hareketleri baş göstermeye başladı. Bu karışıklıklardan yararlanan İtalya, 1911 yılında Osmanlı toprağı olan Trablusgarp ve Bingazi'ye asker çıkardı. Hemen ardından On İki adayı işgal etti. V. Mehmet'in savaşı önleme çabaları sonuçsuz kaldı.

Trablusgarp Savaşı sonucunda 1912 yılında Ouchy (Uşi) Antlaşması imzalandı. Bu antlaşmayla Kuzey Afrika'daki son Osmanlı toprağı olan Trablusgarp ve Bingazi İtalya'ya bırakıldı. Trablusgarp Savaşı'nın sürdüğü sırada Balkan Savaşı başladı. 1912-1913 Balkan savaşları sonucunda Osmanlı Devleti, Meriç Irmağı'nın batısındaki tüm toprakları kaybetti.

V. Mehmet, 1913 yılında meydana gelen Babıâli baskınından sonra, devlet yönetimindeki etkisini tümüyle kaybetti. Bu tarihten sonra devlet yönetimi İttihat ve Terakki Cemiyetinin lideri konumunda bulunan Enver ve Talât paşaların eline geçti. İttihat ve Terakki Partisinin 1913 yılından sonra, hükümetin en yetkili gücü hâline gelmesinde V. Mehmet'in rolü büyüktür. İttihat ve Terakki Partisinin yönetimi elinde bulundurduğu bu dönemde, Osmanlı Devleti ağır kayıplar verdiği I. Dünya Savaşı'na girdi. Dokuz yıl iki ay padişahlık yapan V. Mehmet Reşat, I. Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru 1918 yılında İstanbul'da hayatını kaybetti.

İLGİLİ KONULAR

İttihat ve Terakki Cemiyeti