Lens culinaris. Kurutulmuş tohumlarından besin olarak yararlanılan çok eski bir tarım bitkisi. Mercimek bugün dünyanın birçok yerinde yaygın olarak yetiştirilmektedir. Mercimek, bedenin kas ve başka dokularının oluşumu ve yenilenmesi için gerekli olan bitkisel proteinler açısından pirince ve öteki tahıllara göre çok daha zengin bir üründür. Ayrıca, B vitaminiyle demir ve fosfor gibi bazı mineralleri de içerir. İşte bu nedenlerle çok değerli bir besin maddesi olan mercimek, en çok çorba ve sıcak yemek yapılarak tüketilir. Bu bitki köklerindeki azot bağlayıcı bakterilerin yardımıyla yetiştiği toprağı azotça zenginleştirir.

Bezelye ve fasulye gibi baklagillerin bir üyesi olan mercimek, tohumdan yetiştirilen bir yıllık bir bitkidir. Ortalama 15-20 cm arasında boylanabilen sık dallı, gövdesinde yeşil, bileşik yaprakları bulunan mercimeğin açık mavi çiçekleri, genellikle ikili ya da dörtlü salkımlar hâlindedir. Taneler yetiştirilen bitkinin çeşidine göre; kırmızı, boz, yeşil, siyah ya da kahverengi olabilir.

Mercimek en çok Hindistan ve Pakistan ile Batı Asya, Kuzey Afrika ve Güney Avrupa ülkelerinde yetiştirilir. Türkiye dünya mercimek üretiminde önemli bir yer tutar. Türkiye'de yapılan üretimin yaklaşık yarısı Güneydoğu Anadolu bölgesinden sağlanır.