Kânûnî Sultan Süleyman Hanın kızı Mihrimah Sultan tarafından yaptırılan iki câmi. Üsküdar İskele meydanı ile Edirnekapı’da, Mîmar Sinan tarafından yapılan bu iki câmi, aynı isimle anılırlar.

Üsküdar Mihrimah Sultan Câmii, külliye hâlinde olup; câmi, medrese, imâret, tabhâne, sıbyan mektebi, kervansaray ve çeşmeden meydana gelir. Bu geniş külliyeden zamânımıza câmi, medrese ve sıbyan mektebi ulaşmıştır. Sıbyan mektebi bugün Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Çocuk Kütüphânesi olarak kullanılmaktadır. Medrese, Sağlık Merkezi olarak kullanıldığından iç mîmârîsinde pekçok değişiklik yapılmıştır. Hücrelerin biri dışında diğerleri, asıl biçimlerini kaybetmiştir.

Kânûnî Sultan Süleyman’ın kızı Mihrimah Sultan, 1548’de bitirilen bu câmiyi Mîmar Sinan’a yaptırttı. İnşâata hangi târihte başlanıldığı kesin olarak belli değildir. Câmi 27,30 X 21,80 metrelik bir sahaya oturtulmuştur. Yapının kanatları ve mihrap tarafı yarım kubbelerle beslenmiştir. Çapı 11,40 m, merkezi 24,20 m yüksekliğinde olan ana kubbe, dört kollu ayaklara binen sivri kemerlere oturur. Kıble duvarının köşelerinde küçük kubbeler vardır.

Son cemaat yerinin iç revakı yüksek ve beş kubbelidir. Bunun denize bakan tarafında güzel bir şadırvan bulunmaktadır. Mihrimah Sultan Câmiinin kuzey köşelerine konmuş tek şerefeli iki minâresi vardır. Bunların her ikisinin kapısı son cemaat yerine açılır. Câminin batı duvarı üzerine, 1759 târihinde konulan güneş saati oldukça ilgi çekicidir.

Edirnekapı Mihrimah Sultan Câmii de, Mihrimah Sultan tarafından Mîmar Sinan’a yaptırılmıştır. Yanında çeşme, medrese ve hamamı da olup, külliye hâlindedir. Câmi, şehrin en yüksek yerlerinden biri olan Edirnekapı’da 1562-1565 yılları arasında yapıldı. Kubbe yüksekliği 37 m olup, minâresi tektir. 1714 ve 1894 yıllarındaki depremlerde büyük zarar gören külliye, sonradan tâmir edilmiştir.