Alm. Inspektor, Inspekteur (m), Fr. Inspecteur (m), inspectrice (f), İng. Inspector. Mensubu bulunduğu müessesenin, yetki alanı içindeki birimlerinde, en yetkili âmir adına (Bakan, Genel Müdür, Bölge Müdürü gibi) teftiş, tetkik ve soruşturma (tahkîkât) yapmakla görevli kimse.

Teftiş; Teşkilâtın, bütün faaliyetlerinin, personelin, idârenin öngördüğü hedeflere ve mevzûata uygunluk veya aykırılık derecelerinin tesbitiyle ilgili bir hizmettir. Teftişler tarama, yoklama(sondaj) veya konu incelemesi şeklinde yapılabilir.

Tetkik (inceleme): İdârenin yetki alanı içindeki faaliyet konuları üzerinde, araştırma niteliğinde, kuruluşun amaç ve hedefleri esas alınmak sûretiyle yapılan meslekî faaliyetlerdir.

Tahkîkat (soruşturma): Kânunların suç saydığı veya müesseselerin dâhilî mevzûatlarının disiplin cezâsı verdiği fiil ve muâmelelerin olup olmadığı, fâillerin tesbiti, ilgililerin kusur dereceleriyle sebebiyet verilen zararın tâyiniyle ilgili çalışmadır.

Genel olarak, müfettişliğe tâyin olabilmek için müfettiş yardımcılığı giriş imtihanını (yazılı-sözlü) kazanmak, üç yıllık yetişme süresi içinde refakatinde bulunduğu müfettişlerden (hepsi veya bir kısmından) ve teftiş kurulu başkanından müsbet olumlu sicil almak, bu sürenin sonunda yapılacak ehliyet (yeterlilik) imtihânını (yazılı-sözlü) kazanmış olmak şarttır.

Bâzı kuruluşlar, bu prosedüre tâbi tutmadan, doğrudan veya mülâkat sonucu, mesleklerinde yetişmiş yâhut idârecilikte temayüz etmiş personelini veya kuruluş dışında bu nitelikteki şahısları müfettiş veya teknik müfettiş olarak tâyin edebilmektedirler.

Müfettiş yardımcılığı seçme imtihanlarına girebilmek için, Devlet Memurları Kânunu’nun 48. maddesinde yazılı nitelikte, görevleriyle ilgili fakültelerden mezun, belirlenen yaş sınırını aşmamış (umumiyetle 30 yaş), sağlık durumları her mevsim ve durum içinde gezici hizmete müsâit olmak gibi şartlar aranmaktadır.

Müfettiş, âmir veya memur değildir, hiyerarşinin dışında bir personeldir. Müfettişler, adına teftiş, tahkikât ve tetkik yaptıkları makam ve teftiş kurulu başkanının dışında hiçbir makam ve merciden emir almazlar.

Müfettişler vazifelerini yaparken, görevlilerin yanlarındaki ve emirleri altındaki bütün evrak ve defterlerle, para ve para yerine geçen kâğıt ve senetlerle eşyâyı gizli de olsa, görmeye ve incelemeye yetkilidir.

Herhangi bir işin yapılması veya yapılmaması hakkında, teftiş ve denetime tâbi personele emir veremezler, inceledikleri evrak ve defterler üzerinde, târih-imzâ hâricinde, açıklama ve düzeltme yapamazlar.Teftiş ve tahkikata gidecekleri ve yapacakları işleri açıklayamazlar, gizli yazılarını başkalarına yazdıramaz ve gösteremezler.

Doğrudan veya dolayısıyla, teftiş ve soruşturmalarla ilgili personelin yâhut sâir kişilerin özel hizmet ve alışılmış olmayan ikrâmlarını kabul edemezler, bunlarla iş münâsebetlerinden farklı bir münâsebet kuramazlar, borç veremezler, borç alamazlar ve bunlarla alışveriş yapamazlar. Görevin yapılması sırasında ve diğer resmî hâllerde nezaket kurallarına uygun hareket ederler. Giyim davranış ve yaşayışlarında saygı, îtibâr telkin etmek mecbûriyetindedirler. Teftiş ve soruşturmalarda memurlar, iş sahipleri, sanık ve şâhitlerle (tanıklarla), tarafsızlıklarından şüphe uyandıracak ilişkiler kuramazlar. Bunlarla olan münâsebetlerinde ağır başlı ve tarafsız davranmak, vazifelerinin icâbıdır.