Nef'i 1572 yılında Hasankale'de doğdu. Şirvanlı bir aileden gelen Mehmed Beyin oğlu Nef'i, medrese eğitimi gördü. Çağının edebiyat geleneğine uygun olarak İran ve Arap edebiyatını öğrendi. Özellikle Sadi ve Hafız gibi eski İran şairlerini inceledi. Sultan Birinci Ahmed zamanında İstanbul'a geldi. Kısa bir süre içinde edebiyat çevrelerinin ilgisini çekti. Özellikle Sultan Birinci Ahmed ve Sultan Dördüncü Murad tarafından tutuldu.

İstanbul ve Edirne'de görevlerde bulundu. Bir ara Nef'i'nin Sihamı Kaza adlı yergilerini okuyan Sultan Dördüncü Murad'ın, Beşiktaş sarayı yakınlarında, yanına yıldırım düşmesi üzerine şair Edirne'ye sürüldü. Orada Muradiye mütevelliği ile görevlendirildi. Sonra bağışlanarak İstanbul'a çağrıldı. Cizye muhasebeciliği görevine getirildi. Bir süre sonra yerdiği Bayram Paşa tarafından, 1635'de boğdurularak denize atıldı. Divan edebiyatında kaside, gazel, rubai, kıta gibi değişik türlerde şiir yazan Nef'i'nin en çok kaside alanında başarılı olduğu söylenebilir.

- - - - - - - -

Farklı bir kaynaktaki biyografisi şöyledir:

1572 yılında Erzurum-Hasankale'de doğdu. Asıl adı Ömer'dir. iyi bir öğrenim gördü. Arapça ve Farsça öğrendi. İstanbul'a geldi. Nef'î mahlasını dostu Gelibolulu Ali'nin önerisiyle aldı. Çeşitli devlet memurluklarında bulundu. Nef'î, hiciv edebiyatımızın en büyük şairidir. Kaside denince de önce Nef'î akla gelir. Sağlam bir tekniği, ağır bir dili, cesur bir söyleyişi vardır. Sihâm-ı Kaza adlı hicivlerini okuyan IV. Murad, bir daha hiciv yazmamasını istedi, bu konuda kendisinden söz aldı. Şair, verdiği sözü tutamadı. Vezir Bayram Paşa, kendisi hakkında yazdığı hicviye nedeniyle, şairi 1635 yılında öldürttü.

ESERLERİ

Türkçe Dîvân, Farsça Dîvân ve Siham-ı Kaza adlı eserleri vardır.