Canlı organizmada çıplak gözle veya mikroskopla görülebilen,hücre veya hücre gruplarının ölümüne nekrozlaşma,bu lokal ölüm sonucunda oluşan lezyona nekroz denilir.

Nekrozdaki değişiklikleri başlatan iki temel olay vardır:

1-hücrelerin enzimatik sindirimi

2-proteinlerin denatürasyonları

Ölü hücreler veya ölmekte olan hücrelerden türeyen enzimlerin oluşturduğu hücre sindirimine otoliz denir.

Göç eden lökositlerin lizozomlarından gelen katalitik enzimlerin etkisi ile oluşan hücre sindirimine ise heteroliz denir.

Proteinleri denatürasyonu ile oluşan nekrozakoagulasyon nekrozu;enzimatik sindirim ile oluşan nekroza ise likefaksiyon nekrozu denir.

Nekroz olayları irreversibldır.nekroz bölgesindeki hücreler fonksiyon göstermezler.

Nekroz yapan nedenin hücreye etki yapmasından başlayarak,nekrozun oluşumuna kadar geçen zaman içerisinde oluşan ve morfolojik olarak görülebilen değişikliklere nekrobiyoz denir.

Etken kısa sürede hücrenin ölümüne yol açmışsa nekrobiyoz dönemi gözlenmez.Nekroz olayı hücre ölür ölmez gözlenmez,nekroz gözlenmesi için bir süre geçmesi gereklidir.Nekroz oluşma süresi birkaç dakikadan birkaç güne kadar değişebilir.

Nekroz oluşma süresini etkiliyen faktörler:

1-Hücre ölümüne neden olan etki

2-Etkinin süresi

3-Hücrenin etkene duyarlılığı

4-Hücrenin özelliği

koagulasyon nekrozu ve likefaksiyona nekrozu gözlenmesi için saatler geçmesi gereklidir.

Myocard ınfarctus'ünde nekroz bulgusu gözlenemez.

Morfolojik değişiklikler:Nekrotik hücrelerin stoplazmasında RNA azalması

Asidlerle zehirlenmelerde temas yerlerinde,maling tümörlerde yalın koagulasyon nekrozu gözlenir.

Makroskobik olarak nekroz alanında kanama olmuşsa koyu kırmızı,olmamışsa soluk sarımtırak bir görünüm izlenir.

Mikroskopik olarak stoplazma daha fazla asidofilik,nukleus kaybı,hücre membranın birkaç gün gözlenir ve daha sonra hücre hayelleri gözlenir.

b-Kazeifikasyon(peynirleşme) nekrozu:En sık tuberkılozda,bazı mantar hastalıkları ve brusellozda da görülebilir.

Tuberkuloz için karekteristik bir bulgudur.

Makroskaopisinde ufalanabilir,sarımtırak renkte,yumuşak peynir görünümünde bir yapı gözlenir.

Nekroz bölgelerinde koagule protein ve lipidli maddelerden(tbc. Basillerinin membranlarından kaynaklanır) oluşan bir görünüm vardır.

Kazeifikasyon nekrozu hidrolitik enzimlerin ortamdaki toksik maddelerle parçalanması nedeniyle uzun süre kalır.

Mikroskopik olarak asidofil granüllü bir madde şeklinde görülür.Basillere duyarlılık yüksek ise küçük yada büyük nekroz odakları;basillere duyarlılık düşükse önce granulom yapıları daha sonra ise granulomların ortasında nekroz odakları gözlenir.

c-Gom nekrozu:

Sifilizin 3. evresinde gom gelişir.Gom bölgesinde önce damardan zengin granulasyon dokusu daha sonra ise ortada koagulasyon nekrozu gelişir.

Makroskopik olarak damar yönünden zenginliği nedeniyle sert,lastik kıvamındadır.Nekroz gelişen odak yuvarlak ve düzgün sınırlıdır.

Mikroskopik olarak eozinofil,granüllü hücreler gözlenir.

Tbc'den farkı nekroz alanında damar hayallerinin gözlenmesidir.

d-Balmumu nekrozu: Tifo,pnömoni,çiçek,tifüs,difteri ve kızıl gibi infeksiyonlarda çizgili kaslarda gözlenen nekroz çeşididir.En sık karın kaslarında özellikle rectus abdominisde görülür.Bunun sonucu olarak bazofili kaybı dolayısı ile eozinofil artışı ve glukojen kaybı nedeni ile hücrede vakuollü görünüm ve bazende kalsifikasyon gözlenir.

Ölüme giden hücrelerindeki değişiklikler piknoz,karyoliziz ve karyoreksisdir.

Piknoz;çekirdek büzüşmesi ve bazofili kaybı olup hücrede gözlenen ilk değişikliktir.Piknotik çekirdek alcian blue kolloidal demiri tutar fakat normal çekirdek tutmaz.

Karyolizis:Kromafin bazofilinin azalmasıdır ve karyoliz genellikle piknozu izler.

Karyoreksis:çekirdek parçalanması anlamında olup genellikle piknozu izler.

Piknotik çekirdek>>>karyolizis veya karyorekzis.