Hindistan’ın Dekken bölgesinde on beşinci asrın sonlarına doğru kurulan devlet. 1490 senesinde Behmenîlerin yıkılması üzerine Dekken’de beş müstakil sultanlık ortaya çıktı. Bunlardan biri de Ahmednagar ve çevresinde kurulan Nizamşahlardır. Devletin kurucusu Güney Dekkenli ve Müslüman olan Hindli bir kabîleye mensuptur. İlk hükümdâr Melik Ahmed Bekrî’den îtibâren başa geçen hükümdârlar Nizamşah ünvanını kullandıkları için devletin adına Nizamşahlar denilmiştir. Ahmed Nizamşâh’ın siyâsî hayâtı hakkında fazla bilgi yoktur. Ölümü üzerine yerine oğlu Birinci Nizamşah Burhan geçti (1509).

Birinci Burhan Nizamşah’ın ilk yılları iç isyanları bastırmakla geçti. 1525 senesinde Şolapur bölgesinin hâkimiyet meselesi yüzünden Nizamşahlar ile Âdilşahların arası açıldı. Alâüddîn İmâdşah ve Ali Berid’le de ittifak kuran Burhan Nizamşah, İsmâil Âdilşah üzerine sefere çıktı ise de, Şolapur önlerinde yenildi. İsmâil Âdilşah diğer Dekken sultanlarıyla anlaşarak Burhan Nizamşah üzerine sefer düzenledi (1527) ve Pathri şehrini geri aldı. Bu durum karşısında Sultan Burhan, Ali Berid’in yardımı ileBerar’ı istilâ etti. Pathri’yi geri aldı. Alâüddîn İmâdşah’ı Handeş’e çekilmeye mecbûr bıraktı. İmadşah, Gucerat sultanı Bahâdır Hanı yardıma çağırdı. Bahadır Han Nizamşahlar topraklarına girerek Ahmednagar’ı ele geçirdi (1528). Fakat 1529 senesi yağışlı mevsim girmeden geri çekildi. 1531 senesinde Gucerat sultanı, Malva Devletini ortadan kaldırınca, aynı durumun kendi başına gelmemesi için, Burhan Nizamşah, şiî olan Gucerat sultanını ziyâret ederek iki devlet arasında dostluk kurulmasını sağladı ve 1537 senesinde şiîliği kabûl etti.

Kırk altı sene saltanat süren Burhan Nizamşah, 1553 senesinde ölünce, yerine bir iç savaş netîcesinde oğlu Hüseyin geçti. Hüseyin Nizamşah döneminde Viceyanagar hindularına karşı, Berar hâriç, bölgedeki dört Müslüman devlet birleştiler ve Talikota’da yapılan savaşta Viceyanagar kuvvetlerini bozguna uğrattılar (1562). 1565 senesinde Hüseyin Nizamşah’ın ölümü üzerine yerine oğlu Murtaza Nizamşah geçti. Devleti vezirlerin eline bırakan Murtaza Nizamşah, zevk ve eğlenceye dalıp, memleket işlerini ihmâl etti. Zamânında Portekizlileri Hindistan’dan çıkarmak için başarısız seferler yapıldı ve 1574 senesinde Berar Devleti ilhâk edildi. Bundan sonra Nizamşahlar Devletinde önemli bir târihî faaliyet olmadı. 1600 senesinde Gürkanlı Devletine tâbi olan Nizamşahlar, 1633’te Şâh Cihân tarafından ortadan kaldırıldı.

NİZAMŞAHLAR

Tahta Geçişi

Ahmed Nizamşah 1490

Burhan Nizamşah 1509

Hüseyin Nizamşah 1553

Murtaza Nizamşah 1565

İkinci Hüseyin Nizamşah 1586

İsmâil Nizamşah 1589

İkinci Burhan Nizamşah 1591

İbrâhim Nizamşah 1595

Bahadır Nizamşah 1596

İkinci Ahmed Nizamşah 1596

İkinci Murtaza Nizamşah 1603

Üçüncü Hüseyin Nizamşah 1630

Gürkanlı fethi 1633