Victor Hugo, "Okumak gıdadır. Okuyan insanlık, bilen insanlıktır" derken, Horace Mann'de, "Öğrencilerine öğrenme arzusu aşılamayan bir öğretmen, soğuk demiri döven demirci gibidir." der.

Kitabın başında, eğitim-üretim-verimlilik ilişkisine temas etmiş ve eğitimli toplumların üretim ve verimlilik konusunda daha önde olduğunu anlatmıştık.

İnsanların eğitim ve kültür düzeylerini artıracak işlerin başında kitap okumanın önemli bir yer tuttuğu aşikardır. Nitekim eğitim seviyesi yüksek toplumlarda kişi başına düşen kitap sayısında da önemli bir artış görülmektedir.

Gelişmiş Batı ülkelerinde, belirlenmiş günlük ihtiyaçlar listesinde kitap okuma 18. sıradayken, ülkemizde bu ihtiyaç 167. sıradadır. Tabi ki bu durum, bir başaka çarpıcı tabloyu daha karşımıza çıkarmaktadır.

Nitekim ABD'de bin kişiye 12 bin kitap düşerken, bu rakam Almanya'da bin kişiye 2 bin 700 kitap, ülkemizde ise maalesef bin kişiye sadece 7 kitap olarak karşımıza çıkmaktadır.

Japonya ve Almanya gibi ülke-lerde yılda 50 binden fazla kitap basılırken, bu rakam ülkemizde resmî, gayri resmî yayınlarla birlikte 10 bini bile bulmamaktadır.

ABD'de kişi başına tüketilen kağıt miktarı yılda 400 kg. Avrupa'da 100 kg. iken, bu rakam ülkemizde sadece 25 kg. civarındadır. Hemen her gün hakkında yazı çıktığından dolayı, gazete tirajlarıyla ilgili karşılaştırmalı bilgileri vermeye gerek bile yoktur ve durum içler acısıdır.

Ülkemiz bilimsel araştırma sayısı itibariyle de gelişmiş ülkelerle kıyaslanamayacak ölçüde geridir.

Her 95 kişiye bir kahvehanenin düştüğü ülkemizde, buna karşılık 60 bin kişiye sadece bir kütüphane düşmektedir. Kahvenin bir içecek olarak Osmanlı topraklarında yaygınlaşmasından sonra, mahalle aralarında kahve içilecek mekanlar oluşturulmuş ve buralara çok sayıda kitap yerleştirilerek bir yandan kahve yudumlanırken öbür yandan da kitap okunması sağlanmış ve buralar birer kıraathane (okuma yeri) haline getirilmiştir. Kıraathanelerin o günkü durumundan bugünkü durumuna gelmesi üzücüdür. Dileriz, günümüzün gözde iletişim mekanları olan internet kafeler, bir yandan çaylar yudumlanırken, öbür yandan internet aracılığıyla chatlarin yapıldığı, web siteleri aracılığıyla dünya ile bağlantıların kurulduğu, bilgiye ulaşma ve mesaj ulaştırma gibi işlemlerin yapıldığı sınırsız bilgi edinme ortamı olma özelliklerini kaybetmezler ve gençler için oyalayıcı değil, eğlendirirken öğretici olma özelliklerini korurlar.