Alm. Oktanzahl, Fr. Nombre d’Octane, İng. Octane number. İçten yanmalı motorlarda, havayla karışarak silindirde yanan yakıtın vuruntuya karşı olan direncinin ölçüsü. Oktan sayısı, oktan sayıları bilinen iki ayrı hidrokarbon bileşiğinin vuruntu şiddetleri referans alınarak bulunur. Bu maksatla vuruntuya karşı tam direnen izooktan (vuruntu sayısı 100) ile vuruntu yapıcı özelliğe sâhip heptan (oktan sayısı sıfır) bileşiklerinden faydalanılır. Standart bir tecrübe motorunda yakılan yakıtın yaptığı vuruntunun aynısını sağlayan izooktan heptan karışımındaki izooktanın yüzdesi yakıtın oktan sayısını verir. Benzinlerin çoğunun oktan sayısı 90 ilâ 100 arasında değişir.
Oktan sayısı neye göre belirlenir ?
Oktan sayısı, benzinin motorun yanma odasında ne kadar çabuk yanabileceğini ölçen bir ölçüttür. Bu ölçüt, motorun performansı, verimliliği ve dayanıklılığı açısından önemlidir.
Oktan sayısı, bir benzinin içindeki izooktan ve n-heptan oranına göre belirlenir. İzooktan, benzinin yanma hızını artırırken, n-heptan ise yanma hızını azaltır. Bir benzin örneğinde, izooktan oranı arttıkça ve n-heptan oranı azaldıkça, oktan sayısı yükselir.
Oktan sayısı, test edilerek belirlenir. Motorlu araçlarda kullanılan benzinlerin oktan sayısı, araç motorlarının çeşitli hız ve yük koşullarında performansını ölçen bir test olan Motor Araştırma Enstitüsü (Motor Octane Number - MON) testi ve motorun yüksek yük altında çalıştığı koşullarda performansını ölçen Sentetik Yakıt Araştırma Enstitüsü (Research Octane Number - RON) testi kullanılarak belirlenir. Oktan sayısı, RON ve MON test sonuçlarının bir aritmetik ortalaması olarak hesaplanır ve bu değere AKI (Anti-Knock Index) denir.
En iyi benzin kaç oktan
En iyi benzinin kaç oktan olduğu, aracın motor tipine ve üreticinin önerilerine bağlıdır. Genellikle, otomobil üreticileri araçlarının hangi oktan sayısındaki benzinle çalışacağını belirtirler. Bu bilgi aracın kullanım kılavuzunda veya yakıt kapak kapağı üzerinde yer alabilir.
Bazı araçlar, yüksek performanslı motorlar veya turboşarjlı motorlar gibi özelliklere sahip olduğu için daha yüksek oktan sayıları gerektirebilirler. Ancak, normal bir yol aracı için 87-93 aralığındaki oktan sayısı genellikle yeterlidir.
Yüksek oktan sayısı, benzinin daha hızlı yanmasına neden olabilir, ancak bu performansın artmasına veya daha iyi bir yakıt ekonomisine yol açmayabilir. Bu nedenle, aracın üreticisinin önerdiği oktan sayısına uygun bir benzin kullanmak genellikle en iyi seçimdir.
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.