Alm. Opal (m), Fr. Opale (f), İng. Opal. Hidratlı fakat kristalli olmayan, silisyumlu bir mineral. Bazı çeşitleri, gökkuşağı gibi renkler neşreder. Opaldaki su oranı % 1 ile % 21 arasında değişir. İçindeki su, opala sertlik ve kolay kırılabilirlik husûsiyetini verir. Sertliği 5-6,5 arasında, çekimi 1,9-2,3 arasında yine su oranına bağlı olarak değişir.

Renkli olanlarına kıymetli opal denir. Bunlar eski çağlardan beri mücevher olarak bilinir. Böyle parlak olmayanlara âdi opal denir. Eskiden beri en çok tutulan opal çeşitleri beyaz, mor ve siyah opaldir. Bunlara beyaz, mavi ve siyah denmesinin sebebi, arkalarına mavi, beyaz ve siyah fon konunca çok güzel renkler neşretmelerinden ileri gelir.

Kıymetli opalin eski bir kaynağı Çekoslovakya’nın Kösice yakınlarında Czerwenitza’dadır. Çok güzel nümûnelerin geldiği yerler olan Queretaro ve Zimapan Meksika’da, Gracias ise Honduras’tadır. Meksika’da ateş opal adı verilen kırmızı ve turuncu-kırmızı opaller vardır. Bunlar ekseriya ışık neşretmezler.

Yakın zamana kadar opal kaynakları arasında Galler bölgesindeki White Cliffs ve Ligtning Ridge, Avustralya’daki Bulla Çayı ve Barcoo Nehri sıralanabilir. Nevada’da Humbolt yakınlarında, Idaho’da ise Latah yakınlarında çok nâdide opaller çıkmaktadır. Buradaki opaller, genellikle taşlaşmış odunlarla birlikte bulunur. Taşlaşmış odunların nadide nümûnelerinin içinde bâzı cisimler, orijinal hâllerini muhâfaza ederler. Bu sebeple quartzlar, opaller gibi taşlaşmış odunlarla beraber bulunmazlar. Quartzlar da silisyumludur ama muhteviyatında su yoktur. Kristallidir. Bambu ve diatomlar gibi bazı bitki ve hayvanlar, yapılarının sert kısımlarında opal biriktirirler.

Opal mücevherlerin bakımı: Avrupalılar, opalin kırılmasını daima bâtıl bir îtikâd olarak uğursuzluk saymışlardır. Kurak zamanlarda su kaybına bağlı olarak kırılan opal, kırılmaması için arasıra suya sokulmalıdır.