on sekizinci asır divan şâirlerinden. İstanbul’da doğdu. Doğum târihi belli değildir. Babası Süleymâniye Vakıf rûznâmecisi Osman Efendidir. Asıl adı Ahmed’dir. İyi bir tahsil gördükten sonra müderris oldu. Çeşitli medreselerde müderrislik yaptı. 1697’de Kemankeş Mehmed Paşa ile birlikte Şam’a giderek, paşanın vezir kethüdâsı oldu. Sonra tekrar müderrisliğe döndü. 1717’de Halep kâdılığına tâyin edildiyse de bir süre sonra azledilince İstanbul’a döndü. Sultan Üçüncü Ahmed’in oğlu İbrâhim’in doğumu üzerine düşürdüğü târihin sultan tarafından beğenilmesi üzerine reîs-i şâirân yâni şâirlerin önderi ünvânıyla taltif edildi. 1723’te Vezir İbrâhim Paşanın yardımıyla Mısır kâdılığına tâyin edildi. Bu vazîfedeyken Mısır vâlisi aleyhinde söylediği hiciv sebebiyle, 1724’te vâli tarafından zehirletilerek öldürüldü.

Osmanzâde Tâib, hicivleri ve kasideleriyle tanınmış bir dîvân şâiridir. Önceleri Hamdî mahlası ile yazıyordu. Hicivleri yüzünden çok sıkıntılara düştü. Daha sonra yaptıklarına pişman olup tövbe edince, tövbe eden mânâsında Tâib mahlası ile yazmağa başladı. Osmanzâde Tâib ayrıca târih, ahlâk ve hadis alanlarında eserler yazdı, tercümeler yaptı. Başkalarına âit tanınmış eserleri yeniden yazıp, derli toplu bir hâle getirdi. Nesirlerinde sâde bir dil kullandı. Nazımda ise, yangın, pahalılık dolayısıyla halkın çektiği sıkıntıları dile getirdi.

Eserleri:

1) Dîvân, 2) Münşeât: Özel mektuplarının bir araya getirilmesiyle meydana gelmiştir. 3) Hadîkat-ül-Mülûk: Diğer ismi İcmâl-i Tevârih-i Âl-i Osmân olan eserde Osman Gâziden İkinci Mustafa Hana kadar olan pâdişâhların hayatları anlatılmaktadır. 4) Hadîkat-ül-Vüzerâ: Eserde ilk Osmanlı vezirinden başlayarak Râmî Mehmed Paşaya kadar 108 sadrâzamın hayâtı anlatılmaktadır. 5) Telhîs-in-Nesâyih, 6) Ahlâk-ı Ahmedî, 7) Hulâsat-ül-Ahlâk, 8) Ahmed-ül-Âsâr fî Tercemeti Meşârık-ıl-Envâr, 9) Simâr-ül-Esmâr, 10) Hadîs-i Erbain Şerhi, 11) Mehâsin-ül-Edeb Telhîsi.