Alm. Schuppentier (n), Fr. Phatoginus (m), İng. Pangolin. Familyası: Pullumemeligiller (Manidae). Yaşadığı yerler: Asya, Afrika ve bâzı Pasifik adalarında. Özellikleri: Vücutları pullu, dişsiz memeliler. Toprak veya ağaçlar üzerinde yaşar. Karınca ve termitlerle beslenir. Tehlike ânında yuvarlak olurlar. Ömrü: 3-5 yıl kadar. Çeşitleri: Yaşayan yedi türü vardır.

Pullumemeligiller familyasından, Asya ve Afrika’nın tropik bölgelerinde yaşayan dişsiz memeli türlerin genel adı. Pullu karınca yiyenler de denir. Vücutları uzaktan kertenkeleye benzer. Yerde veya ağaçlar üzerinde yaşar. İplik şeklinde ince uzun yapışkan dilleriyle termit ve karınca yiyerek beslenirler. Gövdelerinin üstü birbiri üstüne kiremit gibi sıralanmış keskin ve sert pullarla örtülüdür. Yüzün yanları, karınaltı ve bacakların iç kısmı pulsuzdur. Asya’da yaşayanların pulları arasında kıllar bulunur.

Bir tehlike ânında yuvalanarak topaç hâline gelir ve keskin, hareketli pullarını kabartır. Bu korkunç görünüşleri ve tıslama sesiyle düşmanını ürkütmeye çalışır. Sağa sola salladığı keskin pullu kuyruklarıyla öldürücü yaralar açarlar. Malay dilinde “pangolin”, toparlanan hayvan demektir. Gündüzleri toprak inlerinde veya ağaçlar üzerindeki yuvalarında tortop olarak uyur, gece avlanmaya çıkarlar. Göz ve dış kulakları küçüktür. Hassas koku alma duyularıyla termit ve karınca yuvalarını bularak, güçlü ön pençeleriyle dağıtır, yapışkan dilleriyle böcekleri toplayarak yutarlar. Bir gecede yarım kilogramdan fazla böcek yiyenleri vardır. Çiğneme işini boynuzsu dişlerle bezenmiş mîde yapar. Ağaçta yaşayanların uzun kuyruklarının ucu çıplak olduğundan, dallara sarılarak asılabilirler. Toprakta yaşayanların bâzı türleri de ağaçlara tırmanabilir. Çoğunun boyları 50-60 cm, kuyrukları ise 30-40 cm kadardır.

Afrika’nın dev pangolini 180 cm’yi bulur. Pulları siyah kahverengimsidir. Bâzıları kokarcalar gibi pis bir koku fışkırtır. Demiri bile çizebilecek sertlikte olan pullarını, yerliler mızraklarının ucuna takarlar.

Afrika’da yaşayanlar tek, Asya’dakiler ise 2-3 yavru doğurur. Yavruların pulları yumuşak ve elastikî olup, zamanla sertleşir. Küçükken evcilleştirilebilirler. Yavru, annesinin kuyruğuna veya göğsüne tırmanarak yol alır. Tehlike ânında topaç hâline gelen anne, karnının altında yavrusunu da gizler. Üreme dönemlerinin dışında genellikle yalnız yaşarlar. Ömürlerinin 3-5 yıl olduğu sanılır. Ürkek ve tedbirli hayvanlardır. Mecbur olmadıkça dövüşmezler.