Alm. Peroxyd (n), Fr. Peroxyde (m), İng. Peroxide. Hidrojen peroksitten türediği gözönüne alınabilen, peroksi (–O-O–) grubu bulunduran kimyâsal bileşik. Hidrojen peroksitteki bir veya iki hidrojen yerine organik veyahut anorganik bir grubun geçmesiyle peroksit bileşik meydana gelir. Peroksitler, oksidasyon, polimerizasyon ve oksijen üretme gibi çeşitli reaksiyonlarda kullanılır.

Anorganik peroksitler: Persülfatlar, amonyum persülfatların veya sulu sülfürik asidin elektrolitik oksidasyonu ile elde edilir. Persülfat asidi (H2S2O8) ticârî maksatla kullanılmaz. Beyaz bir katı olan amonyum persülfat, polimerizasyon katalizörü, boya ilâcını oksitlemede, metallere aşındırarak şekiller yapmakta, laboratuvarlarda oksidan olarak kullanılır. Potasyum persülfat butadien-sitiren kauçuğu îmalâtında, çok az miktarda saç beyazlatmada kullanılır.

Peoksimonosülfat (monopersülfat), H2O2 ve H2SO4’ten elde edilir. Bu madde çok kuvvetli oksitleyici ve beyazlatıcıdır. Bu özellik tuzlarında da vardır. Monopersülfat, yünün yıkanmadan dolayı olan çekmesini önlemek için kullanılır. Tuzları ise etkili birer beyazlatıcıdır.

Peroksidifosfat ve peroksikarbonat, peroksidisülfat gibi elektrolitik olarak elde edilir. Fakat kullanma alanları pek yoktur. Hidrojen peroksit en yaygın kullanılan bir peroksittir (Bkz. Hidrojen Peroksit). Diğer anorganik peroksitler metal peroksitler olup, bunlardan en önemlisi ve doğrudan satılanı sodyum peroksittir (Na-O-O-Na). Sodyum peroksit elementlerinden ileri kademede elde edilir. Suda çözündüğü zaman sodyum hidroksit ve hidrojen peroksit meydana gelir. En çok, H2O2 elde etmek için ve beyazlatıcı olarak kullanılır. Baryum, kalsiyum, magnezyum, stronsiyum ve çinko peroksitler de ticârî öneme sâhiptir.

Organik peroksitler: Anorganik peroksitten çok fazla tehlikeli olan organik peroksitlerin bir çoğu, yanabilen veya patlayabilen madde olduklarından kullanılışları sınırlıdır. Organik peroksitler genellikle organik maddenin H2O2 ile reaksiyonundan elde edilir. Ticârî maksatla yalnız perasetik asit (CH3 (C=O)OOH) elde edilir. Bu bileşik en çok, bakteri, mantar öldürmekte ve sterilizasyonda, hidroksillendirilmiş ve epoksillendirilmiş bileşiklerin elde edilmesinde kullanılır. Diğer önemli organik peroksitlerden dibenzoil peroksit, polimerizasyonda ve toz beyazlatıcı olarak kullanılır ve kısmen hidroperoksittir.