Petrol, kendine özgü kokusu olan, koyu renkte ve sudan hafif olan yanıcı bir sıvı. Petrol, jeolojik zamanlarda yaşayan bitki ve hayvan kalıntılarının kuma ve çamura gömülerek zamanla tabaka oluşturmasıyla oluşur. Bu tabaka, zamanla yığılmalarla, kalınlaşır ve ağırlığı artar. Alttaki toprak tabakalarına basınç yaparak, kayaçlara dönüşür. Bu sırada, bakterilerin, yüksek basıncın ve sıcaklığın etkisiyle, organik maddeler bozulur. Milyonlarca yıl süren bu değişimler sonucunda, organik maddelerin bir kısmı gaz hâline geçerken, büyük bir kısmı da petrole dönüşür.

Petrolün biriktiği yerlere petrol yatakları denir. Petrol yatakları önce çeşitli yöntemlerle belirlenir. Daha sonra sondaj çalışmaları yapılarak petrol yeryüzüne çıkarılır. Yeryüzüne çıkarılan petrole ham petrol denir. Ham petrolün yoğunluğu sudan azdır. Bu nedenle suda çözünmez. Ham petrol işlenmek üzere boru hatları ya da tankerlerle rafinerilere taşınır. Yurdumuzda Batman'da, Mersin'de Ataş, İzmir'de Aliağa, İzmit'te İpraş, Kırıkkale'de Orta Anadolu rafinerileri bulunur. Rafineriye gelen ham petrol, yüksek sıcaklıkta buharlaştırılarak damıtma kulesine gönderilir. Kulede, havayla soğutularak, yoğunlaşma sıcaklıklarına göre ürünler elde edilir. Bu işleme ayrımsal damıtma denir. Damıtma sonucu, petrol gazı, benzin, gaz yağı, mazot, fuel oil, asfalt elde edilir.

İLGİLİ KONULAR

Yer Altı Kaynakları