bir çemberin çevresiyle çapı arasındaki sabit oran. Pi sayısı, Yunanca çember mânâsına gelen periphereia kelimesinin baş harfinden alınmıştır. p Yunan alfabesinde bir harftir. Fenike alfabesindeki (pe)den gelir. p yerine daha önce p ve c harfleri de kullanıldı. On yedinci yüzyılda Euler’in Analiz adlı eserinin yayınlanmasından sonra p işâretinin kullanılması genelleşti.

Pi sayısının hesaplanması, eski çağlardan beri araştırma konusu olmuştur. Arşimed pi’nin değerini 22/7 olarak hesapladı. Bu değerde hatâ binde ikiden küçüktü. Bundan sonra pi’nin gerçek değerine daha yakın bir sayı bulmak için sayısız çalışmalar yapıldı. 355/113 sayısı da pi’nin gerçek değerine daha yakın bir sayı olarak bulundu.

1761’de Lambert, pi’nin ölçülmez olduğunu ispatladı. Bundan sonra pi için kesin bir değer aramak boşunaydı. 1882’de Lindemann, pi’nin transandant bir sayı olduğunu ispatladı. Pi’nin pergel ve cetvelle çözümü, çemberin doğrulaştırılması ve dâirenin kareleştirilmesi, çözümsüz problemler olarak kabûl ediliyordu. O halde pi’nin gerçek değeri bulunamayacaktı.

Pi’nin yaklaşık değerinin hesabı için çalışmalar yapıldı. Pi’nin pratikteki yaklaşık değeri 3,14 veya 3,1416 olarak alınır. Pi sayısının ilk 31 rakamı şöyledir.

p= 3, 141 592 653 589 793 238 462 643 383 279...

1874’te Schankş pi’nin değerini 707 ondalığa kadar hesapladı. Bu değer Paris’te Palais de Découverte’in salonlarından birine yazıldı. Elektronik makinaların kullanılmasıyla pi’nin yaklaşık değeri 2000 ondalığa kadar hesaplanmıştır.

p ile bölme gerektiren işlemlerde 1/p hesaplandığı için 1/p ile çarpılır. 1/p’nin yaklaşık değeri 1/p= 0,318 309 8... dir.

Bir ifâdenin sâdece büyüklük basamağını hesaplamak gerekirse p2= 10 alınır.