Alm. Roheisen (n), Fr. Fonte (f) brute, fonte d’affinage, İng. Pig iron. Bir dökme demir cinsi. Malzeme mühendisliğinde pik yerine kır dökme demir veya lamel (lif) grafitli dökme demir tâbiri kullanılır.

Dökme demir çeşitleri:

a) Küresel (nadirler: bilya) grafitli dökme demir. (Spero döküm). b) Lamel grafitli dökme demir. c) Siyah temper dökme demir. d) Beyaz temper dökme demir.

Halk arasında vasıfsız dökme demire de pik denmektedir. Kır dökme demirin bünyesindeki karbon (kömür= grafit) oranı % 2’den fazladır. Karbonu lamel grafit hâlinde bulunan kırılmış kesiti gri-esmer renkte olan bir dökümdür. En çok kullanılan bir dökme demir çeşididir. Bunun sebepleri şunlardır:

1. Aşınma mukâvemeti yüksektir.

2. Ucuzdur.

3. Mukâvemet ve sertlik arzu edilen seviyede tutulabilir.

4. Basmaya karşı mukâvemeti yüksektir.

5. Akma kâbiliyeti çok iyi olduğu için çok kolay dökülür.

6. Titreşimlere karşı nispeten yüksek bir sönümleme özelliği gösterir.

Pik dökümün en kötü tarafı çekme mukâvemeti (dayanımı) nın düşük ve kırılgan bir malzeme oluşudur.

Daha ziyâde pikin yapısı perlit, ferrit ve grafitten meydana gelir. Fakat bâzı hallerde, perlit, grafit ve ferrite ayrışabilir. Bu şekilde tamâmen ferrit ve grafitten meydana gelen bir yapı elde edilir. Bu yapıda ince lameller hâlinde bulunan grafit, homojen bir şekilde dağıtılmıştır. Yapıya kurşûnî bir renk kazandırır. Kır dökme demir adını buradan alır. Pikin kaynak edilme kâbiliyeti çok düşüktür. Ancak özel metodlarla meselâ malzeme önce ısıtılarak ve sonra çok yavaş soğutularak kaynak yapılabilir.

Ferritik kır dökme demir makina gövdeleri, yatak gövdeleri, krank, piyano plakaları, silindir blokları, dişliler, takım tezgâhlarında konsollar için kullanılır. Vasıfsız dökme demir veya pik ise mühendislik mukâvemeti özelliği istenmeyen bir yerde kullanılır. (Bkz. Demir)