Alm. Apfelsine, Orange (f) Apfelsinenbaum, Orangenbaum (m), Fr. Orange m (oranger m), İng. Orange (tree). Familyası: Turunçgiller (Rutaceae). Türkiye’de yetiştiği yerler: Güney Anadolu ve Doğu Karadeniz (Rize çevresi).

Turunçgillerden bir meyve. Akdeniz çevresinde ve sıcaklık ortalaması 23° ilâ -3°C arasında olan yerlerde yetişen ağaçlardır. Bu ağaçların meyveleri portakal adını alır. Portakal meyveleri tam yuvarlak veya yumurta şeklindedir. Kabukları sarımsı turuncu renkte, hoş kokulu ve suyu mayhoş tatlıdır.

Portakal ağacı genellikle 2-3 m boyundadır. Verdiği meyve de 500-600 civârındadır. Yaprakları sert ve düz kenarlıdır. Kökleri derine iner. Portakal çiçekleri beyaz, beş çanak ve taç yapraklı olup hoş kokuludur.

Portakal tohumla, turunç üzerine aşı ile, daldırma veya çelikle üretilir. Portakal, bahçelere 6-8 m aralıklarla dikilir. Budama ile ağacın yuvarlak bir hal alması sağlanır. Meyvelerin kabuğunun hemen altında beyazımsı ve acımsı lezzette albedo kısmı bulunur. Meyveleri sarımsı-kırmızı renkli çok gözlü ve gözleri etli tüylerle doludur. Meyve kabuğu derimsi olup çok sayıda salgı cepleri taşırlar.

Portakalın çekirdekli ve çekirdeksiz çeşitleri vardır. Çekirdeksiz cins olan Finike, Mersin ve Hatay’da yetişen “yafa portakalı” kalın kabuklu ve uzunca meyvelidir. Kabuklarından reçel yapılır. Dörtyol portakalı ise çekirdeklidir. İnce kabuklu ve suludur. Washington meşhur olup çekirdeksizdir.

Memleketimizde ortalama 9.000.000 civârında portakal ağacı vardır. Bunlardan yaklaşık olarak yılda 740.000 ton civarında ürün alınmıştır (1994).

Kullanıldığı yerler: Kabuklarından portakal esansı elde edilir. Bundan dolayı kabuk, çiçek ve yapraklarından parfümeride koku ve lezzet vermekte kullanılan uçucu yağlar elde edilir. Organik asitler, şekerler ve C vitamini yönünden zengindir. Ayrıca ilâçların terkibine de girerler. Gıda sanâyiinde de oldukça kullanılır.