Dünya bir elektromıknatıs gibidir. Merkezinden bir çubuk şeklinde manyetik alan geçmekle birlikte, kuzey ve güney uçlarında bu manyetik alanlar bulunur. Pusula da sürekli olarak kuzeydeki manyetik alanı göstermeye programlanmış, kendi ekseni etrafında dönen küçük bir mıknatıs çubuğudur.
Dünya'nın neresinde olursak olalım pusula daima kuzey yönünü gösterir. Böylece yönümüzü bulmamız yalnızca 1-2 saniyemizi alır. Üzerindeki "N" harfi kuzeyi, "S" harfi ise güneyi ifade eder. Bazı bölgelerde sapmalar olduğu için pusula her zaman doğru yönü göstermeyebilir. Pusulayı kullanırken etrafta manyetik alan oluşturabilecek metal cisimlerin bulundurulmamasına dikkat edilmelidir.
İlk pusula M.S. 100 yılında Çinliler tarafından kullanılmış ve pusula üzerinde pek çok çalışmalar yapılmıştır. Avrupada ise ilk 1200'lü yıllarda Fransa'da anılmıştır. Fransız bilim adamı olan Pierre de Maricourt, pusulanın bugün ki genel görünümünü kazandıran ilk kişidir.