Canlı ya da cansız varlıklara ait, gerçek ya da hayali her türlü durumu ya da olayı, ayrıntılı olarak anlatan, uzun düz yazı türüdür.

Romanın öyküden farkı; karakterlerinin çok, olaylarının ayrıntılı, olayların geçtiği yerlerin (mekânın) ve zamanın geniş olmasıdır.

Romanı oluşturan ögeler vardır: olay, karakterler, yer ve zaman.

Her romanda bir olay vardır. Yazarın düş gücüyle de zenginleşen romanda olayların oluş sırasına göre art arda anlatımı öyküyü oluşturur. Bir romanın öyküsüne olay dizisi denir. Olay dizisi okurun meraklanmasını sağlar.

Romanda olması gereken başlıca ögelerden biri de, olayların içinde bulunan karakterlerdir. İnsanlar ya da herhangi bir varlık odak noktası olabilir. Yazar, karakterlerini gerçek yaşamdan alabileceği gibi hayali karakterler de yaratabilir.

Romanın önemli diğer iki ögesi yer ve zamandır. Anlatılan olayın belli bir yerde geçmesi gerekir. Özellikle roman karakterlerinin belirlenmesinde olayın geçtiği çevre çok önemlidir; çünkü karakterlerin belirmesinde doğal çevre önemli bir rol oynar.

Romanda olayın/olayların başlama ve bitiş sürelerinin verilmesi açısından zaman ögesi çok önemlidir.

Romanlar konularına göre çeşitlenir:

Serüven romanları, okuru heyecanlandırma amacı taşıyan, olağanüstü nitelikli kahramanların başlarından geçen serüvenleri esas alan romanlardır.

Polis ya da casusluk romanlarında da okuru meraklandırmak, korkutmak amacı vardır.

Tarihsel romanlar, konularını tarihsel olay ve kişilerden alan romanlardır.

Yaşam öyküsel roman, kişinin yaşamını belgelere de dayandırarak, duygularını da katarak okura sunduğu romanlardır.

Gerçekçi romanlar, kişilerin, olayların, yer ve zamanın gerçekte olduğu gibi ya da gerçeğe çok yakın olarak anlatıldığı romanlardır.

Roman Türk edebiyatına Tanzimat Döneminden sonra girmiştir.

Edebiyatımızda yazılan ilk roman örnekleri teknik açıdan yetersiz olmakla birlikte, zaman içinde gelişme gösterebilmiştir. İlk romanlarımızı, batı taklidi ve çevirileri olarak kabul edebiliriz. Roman türü, Cumhuriyet Döneminde gelişme göstermiştir. Yaşar Kemal, Orhan Kemal, Orhan Pamuk, Kemal Tahir, Reşat Nuri Güntekin, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Halide Edip Adıvar, Fakir Baykurt, Tarık Buğra ve daha pek çok romancımız, yapıtlarıyla edebiyatımızı zenginleştirmişlerdir.

İLGİLİ KONULAR

Yazı Türleri