ABD’nin Şikago (Chicago) şehrinde avukat Paul P. Harris adlı bir mason tarafından 1905 senesinde hizmet kulübü görünümünde kurulmuş olan mason kulübü. Toplantıları, üyelerin bürolarında sırayla yapıldığı için İngilizcede “dönüşümlü” anlamına gelen Rotary adı verilmiştir. “Rotary International” adıyla da bilinir. Rotaryen adı verilen kulüp üyeleri yakalarına yuvarlak yaldızlı bir rozet takarlar. Rotaryenler her hafta bir yerde yemekte toplanırlar. Toplantılara devam etmeyenler üyelikten çıkarılır. Rotaryenler ilk tanıştıkları kimselere masonlukla ilgileri olduğundan bahsetmezler.

Din, millet ve vatan kavramlarını ortadan kaldırmak için çalışan, “Dindarlara ve mâbetlere galebe çalmak kâfî değildir. Asıl maksadımız dinleri yok etmektir. Dinin yerini farmasonluk, mâbetlerin yerini de mason locaları alacaktır”(Beynelmilel Mason Kongresi zabıtları s.860) diyen masonlar, fikirlerini yayabilmek için çeşitli gizli yollara başvurmaktadırlar. Ticâret ve sanat hayâtında ve serbest mesleklerde, doğruluk, dürüstlük, güven ve dayanışma idealini hâkim kılmak, iş ve meslek adamlarından meydana gelen, dünyâ çapında bir dernek kurmak, insanlar arasında dostluğu geliştirmek gibi maksatlar arkasına gizlenerek Rotary kulüpler açmaktadırlar. İnsanlara görünüşte hoş gelen bu gâyeler için kurulduğu belirtilen Rotary kulüpleri gerçekte masonluğun yayılması, milletlerin sâhip oldukları millî ve mânevî değerleri yok etmek için çalışmaktadırlar. Kendi ülkeleri dışında mezuniyet sonrası öğrenim görmek veya çalışmak isteyen kimselere burslar vererek, bu öğrencileri kendi idealleri doğrultusunda yetiştirmektedirler. Böylece doğrudan idâre edemedikleri milletleri ve toplumları, yetiştirdikleri bu kimseler eliyle dolaylı olarak idâre etmektedirler.

“Gerek onu teşkil eden muhit îtibâriyle, gerekse onun masrafını temin eden elemanları îtibâriyle masonluk zenginlerin cemiyetidir” (Revue Maçonique s.207) “Hiçbir siyâsî ve kültürel kânun yoktur ki masonlar tarafından tanzim edilmiş olmasın”(Nansi Üniversitesi Bülteni)“Asker rûhunu mahvediniz. Masonluğun ideali orduda disiplini yok etmek ve dâimî ordu yerine milis ikâme etmektir” (Gabr Saullacroix, Fransız Locası Maşrıkı Azamı) “Hür Masonlar, Yahûdîlerin dünyâ hâkimiyeti plânını esas tutarak çalışırlar”(Farmasonluk Târihi s.8) gibi sözlerle asıl maksatları ortaya çıkan masonlar, kurdukları Rotary kulüpleri vâsıtasıyla ülkelerin idârî, askerî, siyâsî ve ekonomik gelişmelerini kontrol altında tutmaya çalışırlar.

Rotary kulüplerine üye olan kimseler, masonluğun bir hayır ve yardımlaşma kurumu olduğunu, kendilerinin hayırsever kimseler olduklarını, masonluğun gücünün abartıldığını, kendilerinin güçsüz ve etkisiz olduklarını söylerler. Kulüplerini kendi hâline toplanmış bir arkadaş grubu gibi göstermeye çalışırlar.

Bugün dünyânın 150 ülkesinde teşkilatlanmış olan Rotary kulüplerinin genel merkezi ABD’de Illinois’daki Evanston şehrindedir. Türkiye’de de şubeleri bulunan Rotary kulüpleri bilhassa ekonomi ve sanâyi kesimi üzerinde etkili olmaktadır.