Cumhuriyet döneminde İktisat Bakanlığı, daha sonra bu bakanlık yerine Ticaret Vekâleti ile Ziraat Vekâleti ayrı ayrı kurulmuştur. O dönemden itibaren birkaç defa ayrılıp tekrar birleşen bakanlık, 14 Aralık 1983'te, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı adıyla son hâlini almıştır. Bakanlığın kuruluş amacı; ülkenin sanayi politikasının günün koşullarına ve teknolojilerinin gereklerine göre belirlenmesine yardımcı olmak, kalkınma plân ve programlarında yer alan ilke ve hedefler doğrultusunda sanayiin dengeli ve sür'atli şekilde gelişmesini sağlamak ve teşvik etmek, milli kalkınma plân ve programları doğrultusunda, iç ticaret hizmetlerine ilişkin ana hedef ve politikaların belirlenmesine yardımcı olmak, bu politikalar doğrultusunda faaliyetlerin düzenlenmesi, uygulanması ve geliştirilmesini sağlamak için Sanayi ve Ticaret Bakanlığının kurulmasına, teşkilât ve görevlerine dair esasları düzenlemektir.
Sanayi ve Ticaret Bakanlığının görevleri şunlardır:
1. Günün şartlarına ve teknolojinin gereklerine göre ülkenin sanayi politikasının belirlenmesine, sanayiin geliştirilmesine ve yönlendirilmesine ait tedbirlerin hazırlanmasına yardımcı olmak, kalkınma plân ve programlarında yer alan ilke ve hedeflere uygun şekilde tespit, tanzim ve idare işlerini yürütmek, bu konularda ilgili kuruluşlar arasında gereken iş birliğini sağlayacak tedbirleri almak,
2. Ülke şartlarına uygun teknolojinin sağlanması, geliştirilmesi ve dağılımı için yurt içi ve yurt dışı kurum ve kuruluşlarla temas kurmak ve gereği hâlinde iş birliği yapmak, sanayi işletmeleri arasında teknolojik entegrasyonu temin etmek için gereken tedbirleri tespit etmek ve uygulanmasını sağlamak,
3. Tasarrufların sanayi yatırımlarına aktarılmasına yardımcı olmak, bölge ve illerin sanayileşme potansiyellerine ait araştırma, plânlama ve proje çalışmalarını yapmak ve yaptırmak, gerektiğinde uygulamak,
4. Sanayi bölge ve sitelerinin kurulmasına izin vermek, bu kuruluşları desteklemek ve denetlemek, bu konularda ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapmak ve gerekli mevzuatı hazırlamak, küçük sanayi ve el sanatları ile ilgili her türlü araştırma, geliştirme ve koordinasyon hizmetlerini yürütmek, organize sanayi bölgeleri ve küçük sanayi sitelerinin kurulması ile ilgili bütün faaliyetlerin koordinasyonunu sağlamak,
5. Sanayi işletmelerine ait sicilleri tutmak, envanter yapmak, istatistiksel bilgi toplamak ve değerlendirmek,
6. Sanayi mamullerinin standartlarını hazırlamak veya hazırlatmak, normlarını temin veya tespit etmek ve kalite kontrolünü yapmak veya yaptırmak, gerektiğinde sanayi mamullerinin fiyatlarını tespit etmek,
7. Sanayi mamullerinin yurt içinde ve yurt dışında tanıtılması ve pazarlanması konusunda ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapmak,
8. Sanayii geliştirmek için kalite kontrolü merkez ve lâboratuvarlarını kurmak veya kurdurmak ve kurulmuş müesseselerle iş birliği yapmak,
9. İç piyasadaki başlıca gıda ve ihtiyaç maddelerinin fiyat hareketlerini takip etmek ve iç piyasayı denetlemek,
10. Şirketlerle ilgili hizmetleri yürütmek ve bunları denetlemek,
11. Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığına bağlı tarımsal amaçlı kooperatiflerle Tarım Kredi Kooperatifleri ve birlikleri hariç olmak üzere tarım satış kooperatifleri ve birlikleri ile genel hükümlere tâbi kooperatiflerin ve birliklerin kuruluş, işleyiş ve denetimlerine ait işlem ve hizmetleri yürütmek,
12. Devlet adına ürün alımıyla ilgili işleri bu faaliyetler için gerekli kredilerle ilgili hizmet ve işlemleri yürütmek,
13. İhraç malları ve diğer bakanlıkların yetkileri dışındaki malların standardizasyonu ile ilgili çalışmaları yürütmek,
14. Sağlıklı bir rekabet düzeninin oluşturulmasına yönelik politikaların belirlenmesi amacıyla inceleme, araştırma ve düzenlemelerde bulunmak,
15. Ticaret ve sanayi odaları, deniz ticaret odaları, ticaret borsaları ve esnaf derneklerine ait hizmetleri ve bankacılık mevzuatı ile bakanlığa verilen hizmetleri, ilgili diğer bakanlıklarla iş birliği suretiyle yürütmek,
16. Evrensel kabul görmüş tüketici haklarının sağlanması ve korunmasına yönelik hukuki ve idari tedbirleri almak, tüketicinin korunmasını sağlayıcı inceleme ve düzenlemelerde bulunmak,
17. Çeşitli mevzuatla Sanayi ve Ticaret Bakanlığına verilen diğer görev ve hizmetleri yapmaktır.
Her ilde taşra teşkilâtı olan bakanlığın, Ekonomik Göstergeler ve İstatistiksel Bilgiler dergisi aylık olarak yayımlanmaktadır.
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.