Alm. Saturn, Fr. Saturne, İng. Saturn.

Kimliği

Güneşe ortalama uzaklığı 1427 milyon km

Dünyâya minimum, maksimum uzaklığı 1200-1650 km

Güneşin etrafında dolanım süresi 294 gün

Kendi etrafında dönüş süresi 378 gün

Yörüngedeki hızı 10 km/sn

Ekvator çapı 119.300 km

Yere göre kütlesi (yer= 1) 95,16

Ortalama yoğunluğu (su= 1) 0.69

Kaçış hızı 32,21 km/sn

Hacmi (Dünya= 1) 744

Ortalama yüzey ısısı -180°C

Boyutları bakımından Güneş sisteminde Jüpiterden sonra ikinci büyük gezegen. Güneşten uzaklığa göre 6. sıradadır. Jüpiterle Uranüs arasındadır. Satürn, teleskopla bakıldığı zaman karakteristik halkaları hâriç Jüpitere benzediği görülür. Ancak Jüpiterin parlak renkleriyle kıyaslandığı zaman daha ziyâde solgun bir renkte olduğu anlaşılır.

En yeni bilgilere göre Satürnün atmosferini meydana getiren elementler arasında bol miktarda metan ve amonyağın varlığı belirlenmiştir. Astronomlara göre henüz kesin bir neticeye varılmamakla birlikte atmosferinde yine bol miktarda hidrojen ve helyumun bulunması gerekir.

Günümüzde dev gezegen Satürnün iç yapısı ve bileşiminin nasıl olduğu hakkında kesin bir bilgi yoktur. Çünkü hiçbir uzay aracı bu gezegene iyice yaklaşıp yakından bir inceleme yapamamıştır. Buna rağmen modern astronomi oldukça kabul gören tasarılar (varsayımlar) ortaya atmıştır. Bunlardan biri olan Wild Teorisine göre Satürnün merkezinde demir ve nikel gibi ağır elementlerden meydana gelmiş bir çekirdek vardır. Bu çekirdek buzul bir tabaka tarafından çevrelenmekte ve en üstte de gaz hâlinde bulunan bir tabaka yer almaktadır. Başka bir teoriye göre de en üst tabaka ağır atmosferin sebep olduğu basınç sonucu sıvı hidrojenden teşekkül etmiştir. Başka bir deyişle Satürnün bütün yüzeyi dev hidrojen okyanuslarından meydana gelmiştir.

Satürn’ü diğer gezegenlerden ayıran en önemli özelliği dev gezegeni çepeçevre saran halkalardır. Her ne kadar tek bir halka olarak görünse de aslında birbirinden ayrılmış ve iç içe geçmiş üç halkadan meydana gelmiştir.

Bu üç halkanın görünümü ve boyutları birbirinden farklıdır. Meselâ, yarı saydam ve en az aydınlık görünen iç halkanın dıştan çapı 180 bin km, yüzeye olan uzaklığı 10.000 km’dir. Ortada bulunan halka ise biraz daha aydınlık olup, iç halkadan 1000 km’lik bir saha ile ayrılmıştır. Genişliğiyse 20 bin km’dir. Halkaların en aydınlık olanı dış halkadır. Ortadaki halkadan 4000 km uzakta olan bu halka, yaklaşık 16 bin km genişliğindedir. Buna karşılık halkaların kalınlıkları çok azdır (ortalama 50-60 km).

Satürn halkalarını meydana getiren milyarlarca tâneciğin boyutları en az birkaç milimetreyle en çok birkaç kilometre (astroid gibi) arasında değişmekte olup donmuş amonyaktan meydana geldikleri tahmin edilmektedir.

Birbirine bağlı olmadan aynı gezegen çevresinde, belli bir yörüngede dönen bu tâneciklerin meydana gelişi hakkında değişik görüşler vardır.

Bunlardan en çok kabul görenine göre söz konusu halkalar, Satürn çevresinde dolaşan katı cisimli büyük uyduların parçalanıp gezegen yörüngesine dağılmasıyla meydana gelmiştir.

Satürn’ün tam 17 uydusu vardır. Bunların en ünlüleri Titan (çapı 5150 km), Rea (1530 km), Japet (1460 km), Dione (1120 km), Tethys (1060 km) ve Mimas (390 km)tır. Titan aynı zamanda Jüpiter’in uydusu Ganymede (5276 km)den sonra Güneş sisteminin en büyük uydusudur.

Satürn yüzeyinin son derece soğuk olması, ayrıca gaz veya sıvı maddelerden teşekkül etmesi sebebiyle, üzerine araç veya astronot indirip araştırma yapılması bugün için imkânsızdır.