Alm. Schuppenflechte, Psoriasis (f), Fr. Psoriasis (m), İng. Psoriasis. Tıp dilindeki ismi psöriazis olan ve müzmin, nükslerle seyreden, kırmızı zemin üzerinde kepeklenmelerle giden bir deri hastalığı. Sebebi tam olarak bilinmeyen bu hastalıkta, % 60 nispetinde irsî geçiş tespit edilmiştir. Bu hastalıkta derinin üst tabakasındaki yenilenme hücreleri normalden 5 ilâ 7 kat daha kısa zamanda satha çıkmakta ve kepeklenme ile dökülmektedir. Sıklıkla saçlı deri, diz ve dirseklerde görülmekle birlikte kalçalarda, tırnaklarda veya sâdece el ve ayaklarda da olabilir. Stres, sıkıntı hastalığı teşvik eder. Bâzı hastalarda eklem iltihabı da hastalığın bir parçası olabilir.

Hastalıklı cildin bâzı özellikleri teşhiste yardımcıdır. Bu hastalıkta kepekler kazındığında kumaşa damlamış mum gibi dökülür. Daha fazla kazınırsa, nokta nokta kanamalar olur. Ayrıca vücudun herhangi bir sûrette zedelenen yerlerinde, 3-8 gün içinde yeni kepeklenmeler meydana gelir. Klinik görünüşüyle kesin teşhis konamayan vak’alarda, ciltten alınacak bir biyopsinin mikroskop altında incelenmesiyle teşhis konabilir.

Hastalık müzmin olduğu için tedâviyle kontrol ve gerileme sağlanabilir, ancak tam tedâvi olmayabilir. Tedâvi şekilleri hastanın yaşı, hastalıklı bölgelerin yeri, yaygınlığı vb. durumlara göre değişir. Hastalığın oldukça sınırlı olduğu hallerde, salisilik asitli, katranlı pomatlarla kepekler kaldırılır ve akabinde kortikosteroidli ilâçlar sürülür. İlâçların etkisini arttırmak için bölge naylonla sarılır. İlâçların yan etkisini azaltmak içinse tatbikata üç-dört günde bir ara verilir.

Bu arada ağır vakalarda, 1974’ten beri PUVA (Psöralen, Ultra Viole-A) tedâvisi başarıyla kullanılmaktadır. Ağızdan alınan 8-Methoxy Psöralen’den iki saat sonra özel cihazla vücuda özellikle uzun dalgalı olmak üzere ultraviole şuâsı tatbik edilir. Genellikle haftada 2 ilâ 4 seansla, 3-6 haftada yüz güldürücü neticeler alınmaktadır. Bunu tâkiben haftada bir veya daha az sıklıkta idâme tedâvisine geçilir. Ancak PUVA tedâvisinin uzun vâdedeki yan etkileri, tedâvinin yeniliği yüzünden tam bilinememektedir. Deride dejeneresyon ve kansere, gözde katarakta yol açabilir.

Sedef hastalığını bâzı kaplıcalarda da iyileştirmek mümkündür. Meselâ, Kangal Balık ve Yılanlı kaplıcalar bu hastalık için tedâvide kullanılır. Fakat en tehlikesiz ve çeşitli hastalıklara da faydası olan deniz ve güneş banyoları Sedef Hastalığı tedâvisi için en uygun tedâvi usûlüdür.