Alm. Geschwindigkeit (f), Der Blulsenkung, Fr. Vitesse (f) de Sédimentation, İng. Sedimentation speed. Pıhtılaşması önlenmiş kanda alyuvarların (kırmızı kürelerin) dibe çökme hızı. Birçok hastalığın teşhisinde, sedimentasyon hızının ölçülmesi oldukça faydalı olmaktadır. Yapılması da oldukça kolay olan bir laboratuvar metodudur. Yapılışı şöyledir:

İki cc’lik bir enjektöre 0,4 cc, % 3,8’lik sodyum sitrat solüsyonu alınır. Sedimentasyonu yapılacak hastanın damarından alınan kandan aynı enjektöre, 2 cc’ye tamamlayacak şekilde 1,6 cc kan çekilir. Birkaç defâ hafifçe çalkalanır. Sonra bu kan, Westergreen pipetinin (200 mm boyunda ve 2,5 mm çapında özel bir tüp) sıfır işâretine kadar çekilir ve özel yerine yerleştirilir. Yarım saat, 1 saat, 2 saat sonra alyuvarların çökme hızı, tüpün üzerinden okunur.

Sedimentasyonun normal değerleri kadınlarda saatte 0-11 mm, erkeklerde ise 0-6 mm’dir. Gebelikte sedimentasyon hızının artışı sözkonusudur, fakat bu artış normal bir hâdisedir.

Sedimentasyon hızının arttığı haller şunlardır: Bütün iltihâbî olaylar (meselâ diş apsesi), enfeksiyon hastalıkları (zatürre, hepâtit vb.) romatizmal hastalıklar (meselâ romatizmal ateş), kanserler, bâzı kan hastalıkları (meselâ anemiler), kalp krizi ve bâzı ilâçların kullanımı (meselâ gebeliği önleyici haplar).

Sedimentasyonun azaldığı haller: Kalp yetmezliği, karaciğer yetmezliği, alyuvarların sayıca arttığı haller ve bâzı ilâçların (meselâ kortizon) kullanımı.

Sedimantasyon hızının yüksek olması mutlaka bir hastalık olduğunu göstermez. Çünkü bâzı kimselerde her türlü araştırma yapıldığı halde tesâdüfen bulunan bir sedimentasyon yüksekliği dışında şikâyet, hastalık vs. bulunamamıştır. Aynı şekilde sedimentasyon hızı daha az yükselir veya yükselmeyebilir. Bu laboratuvar metodunu tek başına bir teşhis unsuru olarak değerlendirmemelidir.

Daha iyisi, teşhis konulmuş ve sedimentasyon hızı da yüksek bulunmuş hastada eğer bu durumun o hastalığa bağlı olduğu ispatlanamamışsa tedâvi sonu meydana gelen değişikliklerin tâkibinde bu durum kullanılmaktadır. Muayyen aralarla yapılan kontrollerde sedimentasyon normale dönüyorsa demek ki, yapılan tedâviden istifâde ediyor denilebilir.