On birinci Osmanlı padişahı. II. Selim, şehzadeliği sırasında iyi bir eğitim gördü. Devlet idaresini ve teşkilâtını iyice öğrenmesi için, Anadolu'nun çeşitli yerlerine sancakbeyi olarak atandı. Babasının saltanatı sırasında diğer kardeşleri Şehzade Bayezit ve Şehzade Mustafa'nın ortadan kaldırılmasıyla tahta geçmesi kolaylaştı. Babası Kanuni Sultan Süleyman'ın Zigetvar'ın fethi sırasında ölmesi üzerine İstanbul'a gelerek 1566'da tahta çıktı. Sultan II. Selim'in tahta çıktığı ilk yıllarda, bazı siyasi çekişmeler yaşandı. Sokullu Mehmet Paşa bu çekişmelerden galip olarak ayrıldı ve on beş yıl sadrazamlık yaptı. Sadrazamlık yaptığı bu dönemde devlet yönetimine ağırlığını koydu. Kanuni zamanında başlayan Hint Okyanusu'ndaki mücadeleler, Sultan II. Selim zamanında da sürdü. Yemen'de çıkan ayaklanma üzerine sefer düzenlendi ve çıkan ayaklanma bastırıldı (1570). Bu dönemde Kıbrıs, Venedikliler'in elinde bulunmaktaydı.

Mısır'ın alınmasından sonra, Memlüklülere vergi veren Kıbrıs, artık Osmanlılara vergi vermeye başlamıştı. Osmanlı Devleti, Suriye ve Mısır'ı alarak, Kuzey Afrika'nın önemli bir kısmına sahip olmuştu. Sıra, yol üzerinde bulunan ve korsan gemilerinin barınağı durumuna gelen Kıbrıs adasının alınmasına gelmişti. II. Selim bütün hazırlıklarını tamamladıktan sonra, Lala Mustafa Paşayı Kıbrıs serdarlığına atadı. Lala Mustafa Paşa, bütün Avrupa devletlerinin Venediklilere yardım etmesine karşın, Kıbrıs'ın fethini tamamladı (1571). Stratejik yönden çok önemli olan Kıbrıs'ın alınması, Avrupa'da bir Haçlı donanmasının hazırlanmasına neden oldu. Don Juan komutasındaki Haçlı donanmasında Venedik, İspanya, Malta, papalık ve diğer İtalya hükümetine ait gemiler yer alıyordu. Osmanlı donanmasıyla Haçlı donanması, İnebahtı körfezinde karşılaştı. Şiddetli çarpışmalardan Osmanlı donanması ağır bir yenilgi aldı (1571). Osmanlılar, ertesi yıl Kılıç Ali Paşa komutasında yeni hazırlanmış donanmayla Akdeniz'e indi. Osmanlı donanması karşısında yalnız kalan Venedikliler barış istemek zorunda kaldılar. Osmanlı donanması ayrıca İspanyolların elinde bulunan Tunus'u tamamen ele geçirdi (1574).

Sultan II. Selim kısa süren saltanat döneminde, Türk ve dünya sanatının şaheseri sayılan Edirne Selimiye Camii'ni inşa ettirdi. Mimar Sinan'ın başyapıtı olan bu eserin yapımına 1568 yılında başlandı. Edirne Selimiye Camii 1575 yılında bitirildi. Sultan II. Selim, yapımına büyük önem verdiği bu muhteşem eserin tamamlandığını göremeden 1574 yılında yaşamını yitirdi.