Alm. Semaphor (m), Fr. Sémaphore (m), İng. Semaphore. Bayrak, el-kol hareketleri veya ışıkla yapılan işâret haberleşmesi. Târihte bâzı devletlerin kısa mesâfeler arasında, bez ve meşâle sallayarak haberleştikleri bilinmektedir. Romalılar ise daha önce kullanılan şekli devam ettirmekle birlikte, işâretleri göndermek için yüksek kuleler de kullandılar. 1600’lerde teleskopun keşfi, işâretleşilen yerler arası mesâfenin oldukça artmasına imkân tanıdı. Robert Hook, 17. asrın sonlarında teleskop kullanarak, haberleşmeye yarayan basit bir sistem kurmayı plânladıysa da bunu ancak bir asır sonra, 1794’te ClaudeChappe gerçekleştirebildi.
Chappe’ın semaforu, Paris ve Lille arasında, 230 km’lik bir mesâfede doğru olarak uzun fâsılalarla, dizilmiş kuleler vâsıtasıyla çalışıyordu. Bu tür semafor haberleşmesi, haberleşme sahasında ilk ciddî hızlanmadır. İngiliz demiryollarında çalışan Hutton Greyary ise semoforda son değişikliği yapan kişi oldu.
Hareket ettirilebilir mekânik kollar, çubuklar ve tren yollarında kullanılan işâret vericiler, modern tür semafor uygulamasıdır. Gemiler veya gemilerle kara arasındaki semafor haberleşmesi iki elinde yarısı kırmızı, yarısı sarı birer bayrak tutan ve bunları Semafor Alfabesi’ne göre sallayan bir denizci tarafından yapılır. Bayrakların her hareketi, alfabenin bir harfine, bir numaraya veya dikkat belirten bir işârete karşılıktır.
Günümüzde telsiz, bu haberleşme türünün ehemmiyetini kaybettirmekle berâber, telsizin arızalanması veya herhangi başka bir sebeple kullanılmaması hâlinde semafor hâlâ başvurulacak tek çâredir.
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.