Semih Balcıoğlu 1928 İstanbul doğumlu. Işık Lisesi ve Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Grafik Bölümü'nü (1952) bitirdi. İlk karikatürü, mizah dergisi Akbaba'nın "Genç Fırçalar" sayfasında çıktı (1943). Taş ve İlhan Selçuk'la birlikte Taş-Karikatür dergilerini yayımladı; Çarşaf ve Çivi dergilerini yönetti. Akşam, Vatan, Hürriyet, Dünya, Tercüman, Politika, Yeni Yüzyıl gazeteleri ile Akbaba, Taş, Karikatür, Taş-Karikatür, Özgür İnsan, Yankı, Çarşaf, Çivi gibi dergilerde çizdi. 1969'da iki arkadaşıyla birlikte Karikatürcüler Derneği'ni kurdu ve üç kez bu derneğin başkanlığını yürüttü (1970-72, 1975-76, 1978-79); 1996'da derneğin onursal başkanı oldu. 1973-79 yıllarında Türkiye Gazeteciler Sendikası'nın genel başkanlığını yürüttü.
Türkiye'de üç boyutlu karikatürü gerçekleştiren ilk sanatçıdır. Bugüne kadar yedisi yurtdışında olmak üzere (Skopje 1972, Paris 1975, New Castle 1978, Frankfurt 1981, Melbourne, Sidney, Canberra 1994) toplam 67 kişisel sergi açtı. Yapıtları Tolentino, Gabrovo, Basel ve Varşova'daki karikatür müzelerinde yer almış, Almanya'da Wilhelm-Busch Karikatür Müzesi'nde sergilenmiştir.
Meslek yaşamında yurtiçi ve yurtdışında 41 ödül kazandı. Gümüş Güvercin (Skopje), Altın Madalya (Pescara), Altın Palmiye, Gümüş Hurma (Bordighera), Türkiye İş Bankası Büyük Ödülü, Abdi İpekçi Barış ve Kardeşlik Ödülü, Tüyap Şükran Ödülü, Karikatür Vakfı Onur Ödülü bunlardan birkaçıdır. Gabrovo Mizah Evi'nin yaptığı oylama sonucu dünyanın 106 çizerinden biri olarak kabul edilen Balcıoğlu'nun Güle Güle İstanbul adlı kitabı, İtalya'nın Pescara kentinde yapılan uluslararası karikatür kitapları yarışmasında birinci oldu.
1952'den itibaren yayımladığı karikatür kitaplarının sayısı 19'dur. Başlıca kitapları şunlardır: Yazısız Çizgiler (1972), 50 Yılın Türk Mizah ve Karikatürü (1973; Ferit Öngören'le), I. MC (1978), Güle Güle İstanbul (1979), Cumhuriyet Dönemi Türk Karikatürü (1983), Gözüm Görmesin (1985), Karikaturgut (1990), Galeri Çiller (1993), Hacı-Bacı (1996).
Evli olan Semih Balcıoğlu'nun bir kız çocuğu vardır.
Balcıoğlu, 1999 yılında “Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Burhan Felek Basın Hizmet Ödülü”nü aldı. 15 Ocak 2002 tarihinde Mimar Sinan Üniversitesince “Onursal Doktor” unvanı verilen Balcıoğlu, Basın Şeref Kartı sahibiydi. 27 Ekim 2006 Cuma günü vefat etti.
HAKKINDA YAZILANLAR
Karikatürist Semih Balcıoğlu’nu kaybettik
www.ntv.com.tr 27 Ekim 2006
Gazetecilik mesleğinin ustalarından Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Onur Kurulu Başkanı ve Sabah gazetesi çizeri Semih Balcıoğlu yaşamını kaybetti.
- - - - - - - -
Farklı bir kaynaktan derlenen biyografisi:
1928 yılında İstanbul'da doğan Balcıoğlu, Işık Lisesinin ardından Devlet Güzel Sanatlar Akademisi grafik bölümünden mezun oldu.
İlk karikatürü 1943 yılında Akbaba Mizah Dergisinde yayınlanan Balcıoğlu, Karikatür, Amcabey, Akşam, Dünya, Hürriyet ve Tercüman gazetelerinde çalıştı.
Balcıoğlu, meslek yaşamında yurt içi ve dışında 49 ödül kazandı. 'Gümüş Güvercin (Skopje)', 'Altın Madalya (Pescara)', 'Altın Palmiye' ve 'Gümüş Hurma (Bordighera)', 'İş Bankası Büyük Ödülü', 'Abdi İpekçi Barış ve Kardeşlik Ödülü', 'TÜYAP Onur Ödülü' bu ödüller arasında yer aldı.
Gabrovo Mizah Evinin yaptığı oylama sonucu dünyanın 106 çizerinden biri olarak kabul edilen Balcıoğlu, Türkiye'de üç boyutlu karikatürü gerçekleştiren ilk sanatçı oldu.
Balcıoğlu, seramikle yaptığı karikatürlerini İstanbul ve Ankara'da sergiledi. Bugüne kadar 7'si yurt dışında olmak üzere 60 kişisel sergi açtı. 19 karikatür kitabı yayınlanan Balcıoğlu'nun 'Güle Güle İstanbul' adlı eseri, İtalya'da 'Karikatür Kitapları Yarışması'nda birincilik ödülü kazandı.
İki arkadaşıyla 1969 yılında Karikatürcüler Derneği'ni kuran Balcıoğlu, 1973-1979 yılları arasında da Türkiye Gazeteciler Sendikası Genel Başkanlığı görevinde bulundu.
1998 yılında Kültür Bakanlığı'nca verilen Devlet Sanatçısı uvanını aldı. Kapodokya adlı karikatür albümü nedeniyle adı Ürgüp'te bir parka verildi. Ürgüp'te düzenlenen karikatür yarışmasının gelenekselleşmesini sağladı.
Balcıoğlu, 1999 yılında 'Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Burhan Felek Basın Hizmet Ödülü'nü aldı. 15 Ocak 2002 tarihinde Mimar Sinan Üniversitesince 'Onursal Doktor' unvanı verilen Balcıoğlu, Basın Şeref Kartı sahibi, evli ve bir kız çocuğu babasıydı.
Türk karikatür sanatının duayenlerinden Semih Balcıoğlu 27 Ekim 2006 günü geçirdiği kalp krizi sonucu öldü.
Başlıca kitapları şunlardır:
Yazısız Çizgiler (1972),
50 Yılın Türk Mizah ve Karikatürü (1973; Ferit Öngören'le),
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.