Alm. Heiserkeit (f), Fr. Voix (f), rauque; enrouement (m), İng. Hoarseness, huskiness. Sesin kalitesinin kaba ve sert, perdesinin ise normal bir insanınkinden düşük olması hâli. Ses kısıklığı başlı başına bir hastalık değildir. Boğaz hastalıklarına âit en önemli belirtilerden birisidir, çünkü müzmin ses kısıklığı hâli gırtlak veya başka yerdeki ciddî bir hastalığın erken habercisi olabilir.

Gırtlağa âit her türlü anormal durum, ses tellerinin birbirine yaklaşması, gerilmesi veya titreşimine sebep olan herhangi bir hastalık ses kısıklığına yol açabilir.

Ses kısıklığına yol açan sebepleri şöyle sıralayabiliriz:

1. Ses tellerinin tümörleri, iltihâbî olarak şişmesi, tellerin birbirine yaklaşmasına yol açan salgılar veya tellerin tek başına gerilmesi ses kısıklığı yapabilir.

Gırtlağın, sık görülen iyi huylu tümörleri; papillomlar, polipler, hematomlardır. Sık görülen habis tümörü, yassı hücreli kanserdir. Tedâvi için bu tümörlerin çıkarılması gereklidir.

İltihâbî şişme’ye bağlı olan ses kısıklıkları, en sık soğuk algınlığının bir parçası olarak akut larenjit, grip, boğmaca gibi hastalıklarda meydana gelir. İltihâbi şişmelerde ses istirahate alınır. Buhar ve nemli hava faydalıdır.

Sümüksü bezlerin faaliyetinin arttığı müzmin larenjit gibi hâdiselerde meydana gelen yapışkan salgılar da, ses kısıklığına yol açar.

2. Ses tellerini birbirine yaklaştıran veya geren kasların felci’nde ses kısıklığı görülür. Felcin tek taraflı veya çift taraflı olmasına göre ses kısıklığı değişik oranda görülür.

3. Ses telleri üzerindeki bir hastalık veya cerrâhi müdâhale sonucunda telin kenarında meydana gelen nedbeleşme ses kısıklığı yapar. Bu tip nedbelerin tedâvisi zor, hatta mümkün değildir.

4. Ses tellerinin yapıştığı kıkırdakların eklemlerindeki hareket azlığı da ses kısıklığı yapar.

5. Yemek borusunda yutak poşu denilen ceplerin meydana gelmesi durumunda da ses kısıklığı görülür.

6. Gırtlakta şişmeye sebep olan miksödem, böbrek veya kalp hastalığına bağlı ödem, ürtiker, angionörötik ödem gibi genel durumlarda da ses kısıklığı meydana gelir.

Ses kısıklığına sebep olan hastalığın doğru olarak teşhis edilebilmesi için, hastadan dikkatli bir hikâye alınmalıdır. Hastalığın süresi, burun ve akciğere âit belirtilerin olup olmadığı sorulmalıdır. Daha sonra indirekt laringoskopiyle hasta muâyene edilmelidir. Üç haftayı geçen ses kısıklığı, özellikle gırtlak kanseri yönünden, daha ileri tekniklerle araştırılmalı ve teşhise göre tedâvi yapılmalıdır.