Alm. Silikon (n), Fr. Silicone (m), İng. Silicone. Silisyum, oksijen ve muhtelif hidrokarbonlar ihtivâ eden, çok sayıdaki sentetik (sun’î) polimerlerden biri. Silisyum, elektron yapısı dolayısı ile devri sistemdeki yeri îtibârıyla kimyâsal özellik bakımından karbona benzer. Bu yüzden çok çeşitli bileşikler verebilir. Bu bileşiklerine silisyumdan dolayı silikon adı verilir. Bu bileşiklerde silisyum, oksijen köprüleriyle birbirlerine bağlanmaktadır. Ayrıca silisyuma halojen, alkil veya aril grupları da bağlanarak, halkalı yâhut zincir yapıda bileşikler meydana gelebilmektedir. Meselâ, metilklorür (CH3Cl), bakırın katalitik etkisi altında 300°C’de silisyum ile reaksiyona girerse dimetil diklorsilan elde edilir:
Bu madde de, su ile reaksiyona girdiği zaman;
aramaddesini meydana getirir ki, bunun da polimerize edilmesinde, dimetil silikon polimeri:
meydana gelir. Bu polimer en basit silikonlardan biridir.
Silikonların molekül ağırlığı ve yapı bakımından çok çeşitleri vardır. Basit silikonlar ince ve şeffaf sıvılar olduğu hâlde, uzun zincir ve dallanmış yapıdaki silikonlar oldukça viskos (ağdalı) tur. Kısa zincirli ve küçük moleküllü silikonlar kaydırıcı yağlar olarak kullanılır. Daha uzun zincirli olanlar kauçuk özelliğindedir. Kauçuk özelliğinde olan silikonların molekül yapıları oldukça karmaşıktır.
Kullanılışı: Silikonların çok çeşitleri yapılabilmektedir. En çok kullanılan silikonlar dimetil silikonlardır. Yine dimetil ve difenil türevlerinin kopolimerleri de çok kullanılanlardandır. Genellikle silikonlar ısıya, neme karşı dirençli olup, diğer kimyâsal maddelerle reaksiyona girmez. Silikonlar fevkalâde elektrik izolatörüdür (yalıtkanıdırlar). Sıcaklığın çok fazla değişiklik gösterdiği ortamlarda yağlayıcı olarak kullanılırlar. Yine moleküldeki hidrokarbon gruplarına bağlı olarak silikon, yağ, gres, soğutucu, köpük önleyici, metalleri neme karşı koruyucu, kauçuk, reçine ve sırlayıcı olarak kullanılır. Fizyolojik olarak da inert olan silikonlar tıpta protez maddesi olarak çok büyük önem taşırlar. Silikon kauçukları düşük sıcaklıklarda esnekliğini koruması bakımından önemlidirler.
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.