Alm. Ischias (f), Fr. Sciatique (f), İng. Sciatica. Siyatik siniri boyunca yayılan ağrılarla kendini gösteren bir hastalık hâli. Siyatikte en mühim husus ağrıdır. Bu ağrı iki çeşittir: Biri az şiddetli ve devamlı olan ağrı; diğeriyse ara ara gelen ve şiddetli olan ağrıdır. Ağrılar siyatik siniri boyunca, kalçadan topuğa kadar uzanır. Siyatik siniri topuğa doğru uzanırken bâzı noktalarına parmakla basılınca ağrılı olduğu görülür. Bu noktalarda sinir üzerine yapılan basınçla uyandırılan ağrının sinir boyunca aşağı, bâzan da yukarıya yayılması karakteristiktir.

Sinirin gerilmesi veya sıkışması esâsına dayanan belirtiler de, hastalığın tanınmasında önem arz eder. Hasta sırtüstü yatarken gerilmiş hâlde bulunan bacak yavaş yavaş yukarı kaldırılır ve bu sırada uyluğun arka yüzünde bacağa, hattâ ayağa kadar yayılan çekici bir ağrı husûle gelmesi, siyatik lehinedir. Bacak ne kadar yukarı kaldırılırsa, ağrı da o kadar şiddetlidir. Siyatik sinir köklerinin hasarlarında hasta bacağın kaldırılmasıyla sağlam bacakta da ağrı meydana gelebilir.

Siyatiğin meydana gelmesinde; omurganın tümörleri, omurganın kireçlenmesi, disk fıtıkları, omurga veremi, omurganın alt kısımlarında yerleşen doğuştan veya sonradan olma değişiklikler (sakralizasyon, lumbalizasyon, kırıklar, spina bifida), leğen kemiklerinin ve bu bölgedeki organların hasarlanmaları rol oynayabilirler. Bu bozukluklar siyatik sinirini herhangi bir yerinde, basınç altında bırakıp veya gerilemesine yol açarak siyatik tablosuna yol açarlar. Bunlar arasında en mühimi ve en çok rastlananı bel fıtığı da denen disk hernilerdir.

Ayrıca siyatik sinirinin damarlarıyla ilgili bozukluklar, gut, şeker hastalığı, sıtma, bâzı tahriş edici ilâçların siyatik sinir çevresine şırınga edilmesi de siyatik nevraljilerine yol açabilir.

Uzun süren vak’alarda bacakta hareket ve his bozuklukları, kaslarda erime bulunabilir.

Tedâvinin esası, siyatiğe yol açan sebebi bulup, bertaraf etmek ve hastanın ağrılarını dindirmekten ibârettir. Başlangıç döneminde mutlak yatak istirahati (esnemeyen sert bir yatakta) gereklidir. Daha sonraki dönemde sıcak banyolar, ultrason, diyatermi, infraruj, masaj gibi fizik tedâvi usullerine başvurulur. Ayrıca akupunktur tedâvisi hastayı çok rahatlatır. Hastaya ağrı kesici, kas gevşetici ilâçlar vermek, B1 ve B12 vitamini enjeksiyonları da faydalıdır.