(1918 Kislovodsk, Rusya - ) Rus romancı ve tarihçi. Rostov'da matematik ve fizik okudu. Moskova Gorki Enstitüsünün edebiyat derslerini mektupla izledi. Daha sonra fizik öğretmeni oldu. Subay olarak savaşa katıldı. Stalin'i eleştirdiği için tutuklandı ve 8 yıl sürgün yaşamı yaşadı. 1953'te serbest bırakıldıktan sonra Kazakistan'da gözaltında yaşadı, orada yakalandığı kanser hastalığından kurtulmayı başardı. 1956'da Ryazan'da öğretmenlik yapmaya başladı. Stalin döneminin toplama kamplarını anlatan kitabı İvan Denisoviç'in Yaşamında Bir Gün adlı kitabı Kruşçev'in özel izniyle basıldı. Kitap Sovyet Edebiyatı'nda yeni bir dönemin başlangıcı oldu.

Soljenitsin, önceleri desteklendi, ama kısa süre sonra eleştirilmeye başlandı. Yapıtlarının basılması yasaklandı. 1970'de kendisine Nobel Edebiyat Ödülü verildi. 1970 nisan ayında Sovyet Yazarlar Birliğinden kovuldu. İsviçre'ye ve Amerika'ya gitti. Rejime karşı olan öbür yazarlarla birlikte, Kontinent adlı dergiyi çıkartmaya başladı. 1990'da ülkesindeki rejim değişikliğinden sonra, yeniden Rus vatandaşlığına kabul edildi. 1995'te Rusya'ya döndü.

Başlıca yapıtları şunlardır:

İlk Çember (1955), Odin den'Ivana Denisovica (1962), Matriyona'nın Evi (1963), Kanser Koğuşu (1963), Avgustos 1914 (1970), Gulag Takımadaları (1974), Yalanla Yaşamayın (1974), Rusya'yı Yeniden İnşa Etmek (1991).