Stjepan Mesiç, 2 Şubat 2000'de Franjo Tudjman'ın ölümü ile boşalan Hırvatistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı koltuğuna seçilmiştir. Otokratik ve milliyetçi selefinin tersine Mesiç, Avrupa ve NATO yanlısı bir merkez siyasetçisidir.

Mesiç, 24 Aralık 1934'te Orahovica kentinde dünyaya geldi. 1961'de etkin bir öğrenci lideri olarak tanındığı Zagreb Üniversitesi'nin hukuk bölümünden mezun oldu. Siyasi kariyerine Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti Parlamentosu'nun bir üyesi olarak başlayan Mesiç, 1970'li yılların başlarında Josip Broz Tito iktidardayken, Hırvat milliyetçiliği yaptığı savıyla bir yıl hapis cezası aldı.

1990'ların başlarında Franjo Tudjman'ın Hırvat Demokratik Birliği'ne (HDZ) katıldı ve kısa süre içinde bu örgütün sekreteri, daha sonra da HDZ Yürütme Komitesi'nin başkanı oldu. 1990'da yapılan ilk çok partili seçimlerde HDZ iktidara geldi ve Mesiç de Hırvatistan'ın ilk başbakanı olmuştur. Hırvat Parlamentosu'nun aldığı kararla - Yugoslavya Federasyonu'nun 1991 Aralık ayında yıkılışına değin - cumhuriyetin Yugoslav Başkanlığı'na seçtiği Mesiç'in adı tarihe eski Yugoslavya'nın son cumhurbaşkanı olarak geçecektir.

1992'de bağımsız Hırvat parlamentosunun sözcülüğüne seçilen Mesiç, 1994'te HDZ'yi terk edip yeni bir parti kurma girişiminde - Bağımsız Hırvat Demokratlar (HND) - bulunduğunda bu görevden alınmıştır. Bu adımı, Mesiç'in HDZ ve Tudjman'ın demokratik olmayan tavırlarından, özellikle Bosna Hersek'in içişlerine karışma çabalarından, duyduğu hoşnutsuzluğun bir göstergesi olmuştur.

1997'de HND dağılmış ve Mesiç merkezdeki Hırvat Halk Partisi'ne katılmıştır. Partinin yürütme kurulu başkan yardımcısı olan Mesiç, cumhurbaşkanı olmasının ardından, tüm Hırvatlar'ın cumhurbaşkanı olmak istediğini söyleyerek bu partiden ayrılmıştır.