İslâm târihinde ilk şehit olan kadın sahâbî. Meşhur sahâbî Ammâr bin Yâsir’in (radıyallahü anh) annesidir. Hazret-i Sümeyye, Ebû Cehl’in amcası Ebû Huzeyfe bin Mugîre’nin câriyesiydi. Ebû Huzeyfe, yanında çalışan Yâsir bin Âmir ile onu evlendirdi. Bu evlilikten Ammâr radıyallahü anh doğdu. Bunun üzerine Ebû Huzeyfe, hazret-i Sümeyye’yi âzâd etti.

İlk Müslüman kadınlardan olan Sümeyye radıyallahü anhâ, kocası Yâsir ile birlikte, îmânlarından vazgeçmedikleri için, başta Mahzumoğulları olmak üzere, Kureyş müşriklerinin en ağır işkencelerine uğradılar. Fakat onlar îmânlarından aslâ vazgeçmediler. Bütün bu sıkıntı ve işkencelere metânetle sabrettiler. Müşrikler onlara demir zırh giydirip altta kızgın kum, üstte yakıcı güneş arasında bıraktılar.

Bir gün Sümeyye Hâtun, kocası Yâsir, oğulları Ammâr ve Abdullah’a Batha denilen yerde işkence yapılıyordu. Onların bu hâlini gören Peygamber efendimiz; “Sabredin, ey Yâsir âilesi! Size vâd edilen yer, sizin mükâfâtınız Cennet’tir.” buyurdu. Bir başka defâsında da; “Allah’ım! Yâsir âilesine rahmet et ve mağfiretini ihsân et.” diye duâ buyurdu. Yâsir rahmetullahi aleyh, işkencelere dayanamadı ve ilk erkek şehit oldu. Diğer taraftan Sümeyye Hâtun da Ebû Cehl tarafından şehit edildi. Bu da ilk şehit hanım oldu.

Bedir Gazâsında Ebû Cehl öldürüldüğü zaman, Peygamber efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem, Ammâr’a (radıyallahü anh); “Allahü teâlâ annenin kâtilini öldürdü.” buyurdu.