Beş duyudan birisi. Genellikle dil ile değmek ve tadılmak yoluyla algılanır. Belirli derişimlerden aşağı maddelerin tadı alınamaz. Bu eşik derişim derecesi hayvan gruplarına göre büyük değişiklik gösterir. Örneğin insan 1/40'lık şeker derişiminden aşağısını algılayamaz. Kelebekler 1/200'lük derişimi algılayabilirler.

Temel olarak insanda, ekşi, tuzlu, acı ve tatlı olmak üzere, dört tip tat alma vardır. Bu tatlar beyindeki sıcaklık ve koku merkezleriyle birlikte bulunan bir merkez tarafından yorumlanır. Çiğnemeyle birlikte alınan koku, burunla da alındığından, tat ve koku ortak olarak değerlendirilir. İnsan için suyun tadı yokken; kedi, köpek ve maymun gibi kimi hayvanların sudan tat aldıkları bilinmektedir. Kelebek ve sinek gibi kimi hayvanlarda da tat alma organı ayak üzerindedir.

Yüksek derişimli maddeleri seyreltmek için tükürük bezleri harekete geçirilir. Özellikle ekşi ve acı yendiğinde ağzın sulanması bundandır. Pamuk, kum, kuru ot ve saman refleks olarak tükürük salgısını artırır. Yaşlandıkça tat almaçlarının sayısı azalır. Bu nedenle tat alma duyusu zayıflar. İnsanda dilin ucu tatlıya ve tuzluya, yanları ekşiye, arkası acıya duyarlıdır. Tat almada koku almanın da rolü olduğundan, nezle gibi kim rahatsızlıklar tat alma duyarlılığının yitirilmesine neden olur.

İLGİLİ KONULAR

Dil