Herhangi bir endüstri dalıyla ilgili tasarım ve yapım yöntemlerini, kullanılan araç, gereç ve aletleri kapsayan bilgiler bütünü. Teknoloji terimi Yunanca "sanat" ya da "beceri" anlamına gelen "tekhnê" ve "çalışma alanı" anlamına gelen "logia" sözcüklerinden türemiştir.

Sözcüğün İngilizcede ilk ortaya çıkışı 17. yüzyıla rastlar. İlk başlarda yalnızca sanatın uygulanması anlamında kullanılmıştır. Ancak sonradan anlamı değişmiş ve 20. yüzyılın başlarında kimi süreç ve düşüncelerin çeşitli araçlara ve makinelere dönüşmesini kapsayacak kadar genişlemiştir. Yirminci yüzyılın ortasına gelindiğinde, teknoloji artık insanın çevresini dönüştürmek için, araştırarak yaptığı etkinlikler bütünü olarak tanımlanmaya başlanmıştır. Ancak teknoloji tanımı sürekli olarak bilimle doğrudan ilişkilendirilmiştir. Günümüzde de yaygın olarak bilimsel bilginin yaşama geçirilme yöntemleri biçiminde kullanılmaktadır.

Teknoloji, gelişmiş bir uygarlık için gerekli görülmektedir.

Teknolojinin tarihi, çok eskilere, ilk basit aletlerin yapımına değin uzanmaktadır ve uygarlık tarihiyle koşut olarak gelişmiştir. Orta Çağdan sonra, özellikle de Endüstri Devrimi ile modern teknoloji dönemi başlamıştır. Ancak bir yanda teknolojik gelişmeler hızla artarken, bir yandan da coğrafi sınırlar genişlemiş ve politik sistemler de bu gelişmeye paralel bir seyir izleyerek değişmişlerdir. Teknoloji, geleneksel kültürel yapıları dönüştürürken, beklenmedik toplumsal sonuçlara da yol açmıştır. Dolayısıyla sonuçları itibarıyla teknoloji zaman zaman yapıcı zaman zaman da yıkıcı olarak değerlendirilmektedir.

Teknolojini yirminci yüzyılda gösterdiği baş döndürücü gelişme hızı, insanlık tarihi boyunca herhangi bir dönemde görülmemiştir. Teknolojik yenilikler ve gelişmeler toplumsal yaşamın birçok alanını etkiledi ve değiştirdi. Yapay kauçuktan plâstiklere ve kumaşlara kadar yeni malzemeler, insanların giyim kuşam yaklaşımlarını dönüşüme uğrattı. 1888 yılında tramvayın sahneye çıkışıyla, kentler uzaklık kavramından bağımsız olarak gelişmeye başladı. 1913 yılında otomobilin üretim hattına girmesi ve ucuzlamasıyla, sanayi toplumlarında kır-kent mesafesi azaldı ve kırsal kesim kavramı değişti,. 1903 yılında Wright kardeşlerin ardından uçak endüstrisi büyük gelişme gösterdi.

1901 yılında ilk Atlantik ötesi radyo mesajının iletilmesi gelişmiş elektronik teknolojisi sayesinde oldu; radyo ve hemen ardından gelen televizyon, yeni bir iletişim biçimi olarak ortaya çıktı ve insanların yaşam tarzını değiştirdi.

İlk hesap makineleri II. Dünya Savaşı öncesinde de vardı; ancak 1948 yılında transistorun keşfi, modern bilgisayarların yolunu açtı. İkinci Dünya Savaşı sonrasında nükleer enerjnin gündeme gelmesi, 1957 yılında Sovyetlerin uzaya ilk yapay uyduyu fırlatması ve tüm öteki gelişmeler, 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başındaki bilimsel gelişmelerin birer sonucu olarak ortaya çıktı.

Tıp teknolojisi, yepyeni ilâç ve tedavi yöntemleriyle 20. yüzyılın ikinci yarısına damgasını vurdu. Bu gelişmelere paralel olarak, insan yaşamı 100 yıl öncesine oranla neredeyse iki kat uzadı. Biyolojide yaşanan teknolojik gelişmelerse genetik mühendisliğinin kapılarını araladı. Bu alanda günümüzde insan gen haritasının çıkarılmasına kadar gelindi.

Teknolojinin dönüşüme uğrattığı önemli alanlardan biri de kuşkusuz, toplumsal yapıdır. Teknoloji sayesinde insanların ömrü uzadı, daha sağlıklı ve yüksek bir yaşam standardına ulaşıldı. İnsanların çalışma saatleri azaldı ve bunun bir sonucu olarak boş vakitleri arttı ve Hızlı nüfus artışına rağmen dünyanın kendi kendine yetmesi yolunda önemli adımlar atıldı, pek çok doğal afete çözüm yolları bulundu. Dünyanın neresinde olursa olsun, insanlar, herhangi bir başka yerdeki insanlarla kolay ve hızlı haberleşmeye ve herhangi bir yere hızla ulaşmaya başladılar.

Kuşkusuz teknolojik gelişmenin bütün bu olumlu ve güzel yanlarının yanı sıra insanlığa ödettiği bir de bedeli vardı. Nükleer teknolojideki gelişmeler, nükleer silâhları beraberinde getirirken, pek çok endüstriyel atık ve ürün, karaların, denizlerin, suların ve hatta atmosferin kirlenmesine yol açtı. Teknoloji, pek çok yeni iş alanı açmış olsa da, pek çok insanın hâlâ işsiz olmasının önüne geçemedi.

Teknoloji hep yenilik ve yeni bir şeyler üretmeyle eş anlamlı olarak kullanılagelmişti; ancak günümüzde insanlığın kendi yarattığı küresel uygarlık kavramını yine teknolojiyle yok edebileceği tartışılmaktadır.

İLGİLİ KONULAR

Elektronik, Telekominikasyon, Bilgisayar, Televizyon, Radyo