Bir buğday (Triticum spp. L) ve çavdar (Secale cereale L.) melezi olan tiritikale, bir amfidiploid tahıl türüdür. Tritikaleler önce primer ve sekonder olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Primer Tritikale; Triticum x Secale melezinden veya aynı Triticum x Secale türlerinden elde edilmiş tritikalelerin melezlenmesiyle ekte edilir. Primer Tritikale ile kromozom sayısı farklı bir tritikale veya Triticum ve Secale'nin değişik cinslerinin melezlenmesiyle elde edilen tritikalelere de Sekonder Tritikale denir. Tritikale, melezlemede kullanılan ebeveynlerinin kromozom sayılarına bağlı olarak, tetraploid, heksaploid veya oktoploid tip olabilir. Tetroploid tritikaleler (2n = 28) AARR, DDRR veya A,B,D ve R genomlarının karışımı olabilir. Tetroploid tritikalelerin agronomik Özellikleri henüz belirlenmiş değildir. Bu gün yaygın olarak kullanılan tritikaleter hekzoploid (2n a 42) formda olanlardır. Hekzaploid tritikalelerin klasik genomu AABBRR'dir. Bununla beraber, ekmeklik buğday ve oktoploid tritikalelerin kullanılmasıyla, bir kromozom veya kromozom segmenti farklı olan "substitute" heksaploid tritikaleler (AABBDR) geliştirilmiştir. Oktoploid tritikaleter (2n = 56) ekmeklik buğday ve çavdar melezidir ve genomu AABBDDRR' dir. Oktoploid tritikaleler yaygın olmamasına rağmen hekzaptoid tritikalelerin ekte edilmesinde önemlidir.

Hekzaptoid tritikaleler, oktoploid formlara göre daha stabil ve fertil, daha cüsseli ve potansiyellidir. Aynca hekzaploid formlann unlan yumuşak buğday unları ile benzer özellikler gösterir. Bu özelliklerden dolayı hekzaploid formlar üzerinde daha fazla çalışılmıştır. Bugünün başarılı tritikale tipleri, makarnalık buğday ve çavdar melezinden elde edilen sekonder amfidiploidlerdir. Tritikalenin yüksek verimliliği ve kısmen kurak bölgelere adaptasyonu A ve B genomları ite makarnalık buğdaydan, düşük verim fakat ekstrem soğuk, kuralık, asitli topraklara adaptasyonu ve farklı coğrafik iklimlere de yetiştirilebilme özelliği R genomu ile çavdardan gelmektedir.

Son 25 yıldır dünyada yapılan tritikale tarımı, tritikalenin buğdayın verim potansiyeline ve çavdarın dayanıklılığına sahip olduğunu göstermektedir. Kısaca, tritikale ebeveynlerinin yetişebildiği tüm çevrelerde başarı ile yetiştirilmektedir. Marjinal alanlarda yetiştirilen buğdayın verimi tritikaleye kıyasla daha düşük olurken, optimum yetiştirme ortamlarında tritikalenin verim potansiyeli aynı şartlardaki buğdayın verim potansiyeline erişmiştir.