YORUM YORUM YORUM

Futbol, Türk icadı

Hürriyet 14 Mayıs 2001

Anavatanı İngiltere olarak bilinen futbolun gerçekte Ortaasya Türklerinin bir buluşu olduğu ortaya çıktı. Türkler en az bin yıldır ‘tepük’ adıyla futbol oynamış. Erciyes Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tuncer Gülensoy, günümüzün en popüler sporu olan futbolun Türklerin ata sporu olduğunu açıkladı.

POLO DA TÜRK İŞİ

Prof. Dr. Tuncer Gülensoy, Türklerin tarih boyu spora büyük ilgi gösterdiklerini, günümüzden yaklaşık bin yıl önce yazılan Kaşgarlı Mahmut'un ‘Divan-ü Lügati’t Türk', Seyit Ali Ekber'in yazdığı ‘Hıtay-Name’ ve Tarih-i Timur adlı eserde görebildiklerini kaydetti.

Güreşin yanında bugün Avrupa'da yaygın olarak oynanan polo ve en popüler spor dalı olan futbolun da gerçekte ‘ata sporu’ olduğunu belirten Prof. Dr. Gülensoy, şunları söyledi:

‘‘Türk spor kültüründe ‘tepük' olarak adlandırılan futbolun Türkler tarafından ne zaman oynandığı kesin olarak bilinmese de en az bin yıldan beri oynandığı kesin. Çünkü 11'inci Yüzyıl'da yazılan Divan-ü Lügati't Türk'te‘‘ ‘tepük', ‘kurşun eritilirek oval şeklinde kalıplara dökülür ve üzerine keçi kılı, keçe veya başka birşey sarılır. Bu büyükçe topla ayakla teperek oynanır' ifadesi yer alıyor. Tarih-i Timur adlı eserde de Türklerin içi hava ile doldurumuş kuzu derisinden yapılan topu ayakla oynadıkları, bu topa el değdirmenin, çizgiden çıkarmanın yasak olduğu yazılıdır.’’

Prof. Dr. Gülensoy, Orta Asya Türkleri dışında eski Çin'de yaşayan Türklerin de sığır işkembesinden yaptıkları topla futbol oynadıklarını ifade etti. Seyit Ali Ekber'in yazdığı Hıtay-Name adlı eserde tepük oyununu şu şekilde anlatılıyor: ‘‘Top oyunu Hıtay'da (eski Çin) güzeller işidir. Topu ayakları ile vururlar, şöyle ki elini ol topa değdirmeye ve ol topu yere düşürmeye ve nazik ayak ve uçları ile dürde (ite), saklara (baldırlarıyla) ve usulsüz vurmak ve yere düşürmek ve daireden taşra (dışarı) çıkarmak vaki olmaz.’’

Prof. Dr. Gülensoy, ayak topunun İngilizlerin Hindistan'ı işgalinden sonra Avrupa'ya taşındığını, yeni biçimler alarak dünya geneline yayıldığını söyledi.