Türkiye'de banknot çıkarma ayrıcalığını tek başına elinde tutan, ulusal bir merkezi kurum oluşturmak amacıyla kurulmuş, tüzel kişiliği olan, hükümete bağlı anonim ortaklık.

Cumhuriyetin ilk yıllarında yönetimin ana düşüncesi, bir merkez bankası oluşturmak ve güçlü ulusal ticaret bankaları yaratmaktı. Bunun için 1924'te önce Türkiye İş Bankası oluşturuldu. Türk parasının değerindeki düşüşlere karşı duyarlı olan cumhuriyet yöneticileri tarafından 1926'da merkez bankası kurulması yolunda hazırlıklar başlatıldı. Hükümet, hazırlıklarını hızlandırdı ve haziran 1930'da kabul edilen bir yasayla Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Ekim 1931'de 15 milyon lira sermayeyle karma bir anonim şirket olarak kuruldu. Banka ocak 1932'de çalışmaya başladı. Hâlen çalışmalarına devam eden TCMB'nin merkezdeki yönetim organları, pay sahipleri defterinde yazılı bulunan hissedarların oluşturduğu genel kurul, ortak kararnameyle üç yıl için atanan başkan, banka meclisi, denetleme kurulu, yönetim komitesi ve merkez ıskonto komitesinden oluşur.