Alm. OECD, Fr. OECD, İng. Organization for Economic Cooperation and Development (OECD). OECD olarak bilinen teşkilât İkinci Dünyâ Savaşının etkilerinin yok edilmesi gâyesiyle, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 18 Avrupa ülkesine, ABD ve Kanada’nın katılmasıyla, 14 Aralık 1960’ta kurulmuştur. Sonradan Japonya, Finlandiya ve Yeni Zelanda da üye olmuştur. Yugoslavya ise özel bir statüde iştirak etmektedir (1994).

OECD’nin üyeleri; ABD, Japonya, Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Kanada, Belçika, Danimarka, Finlandiya, Yunanistan, İrlanda, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Portekiz, İspanya, İsveç, İsviçre, Türkiye, Avustralya ve Yeni Zelanda’dır.

Bütün Batılı demokratik ülkeler ve Japonya’nın üye olduğu OECD’ye, Türkiye 1961 yılında girmiştir. OECD söz konusu üye ülkeler içinde, birlik, dayanışma ve işbirliğini sağlayan, ülkelerin ekonomik ve siyâsal konularda görüşlerini belirleyip uyumlaştırmaya aracılık eden bir kuruluştur. ABD teşkilât içinde fiilen Batı blokunun lideri gibi hareket etmektedir.

OECD toplantılarında dünyâ ekonomisindeki gelişmeler ve üye ülkelerin ekonomik durumları gözden geçirilir, raporlar yayınlanır. Temel ekonomik problemler karşısında ortak tutumlar belirlenip, millî politikalar arasında uyum sağlanarak diğer ülkelerin olumsuz yönde etkilenmeleri önlenmeye çalışılır.

Gelişmekte olan ülkelere Batılı ülkeler tarafından yapılan yardımlar da, OECD içinde bu konuyla görevlendirilen Kalkınma Yardımları Komitesi (DAC) tarafından yürütülür. Yardımların miktârı, yardım alabilme şartları ve ne gibi sınırlamalara bağlı olacağı gibi hususlarda birlikte hareket edilir.

OECD bünyesinde ayrıca, çevre kirliliği, enerji problemleri, dünyâ para sistemi, sermâye hareketleri, ticâretin serbestleştirilmesi, bilim ve eğitim, sanâyi, insan gücü ve istihdâm gibi konularda çalışmalar yapmak ve çeşitli ortak politikalar belirlemek için kurulan çeşitli komiteler vardır.

OECD’nin en üst organı Konseydir. Konseyin üyeler için bağlayıcı karar alma yetkisi vardır. Konseye bağlı çalışmalar yapan bir de Yürütme Komitesi vardır. Teşkilâtın yönetim görevi Sekreteryası tarafından yerine getirilir.