Otuz altıncı ve son Osmanlı padişahı. Sultan Abdülmecit ve Gülistü Kadın Efendi'nin oğludur. Sultan Aziz ve ağabeyi II. Abdülhamit tarfından yetiştirildi. Serbest ve rahat bir çocukluk hayatı geçirdi ve iyi bir öğrenim gördü. Devlet yönetimiyle ilgilendi. Alman hükümetinin resmi çağrılısı olarak Almanya'ya gitti ve askeri örgütlerde incelemelerde bulundu. Mehmet Reşat'ın ölümü üzerine tahta çıktığında 57 yaşındaydı. Savaş kendisinden önce yenilgiyle sonuçlanmış ve İttihat Terakki Partisi yöneticileri ülke dışına kaçmışlardı.

Hürriyet ve İtilâf Partisi kurtuluşun nasıl olacağı belli olmayan bu dönemde Mondros Mütarekesi'ni imzalamak zorunda kaldı. İstanbul'da milli mücadelenin karşısında İngiliz Muhipleri derneği gibi derneklerin kurulmasına izin verdi, İngiliz altınlarıyla kurulan Kuva-yi İnzibatiye ordusunu yeni kontrol altına alınmış İzmit-Sakarya dolayında yurdu savunmaya çalışan ulusal güçlerin karşısına gönderdi.

TBMM'nin izlediği politikaya karşı çıktı. Türk halkının son barınağı olan Anadolu'nun parçalanmasını öngören Serv Antlaşması'nı kabul etti. Milli mücadelecilerin emperyalizme karşı olan savaşı başarıyla sonuçlanıp İstanbul'un milli ordu tarafından geri alınmasından bir gün önce saraydan sandıklar dolusu değerli eşyayla berlikte İngiliz komutanlığına sığındı ve bindirildiği savaş gemisiyle Avrupa'ya götürüldü. 1926'da San Remo'da öldü. Şam'da Selimiye camisinin yanına gömüldü.