Sibirya'daki Yenisey Irmağı havzasında bulunan, Göktürkler ile Uygurlardan kalma ilk Türkçe yazıtlar. Orhun Yazıtları'ndan daha eski olan Yenisey Yazıtları mezar taşlarının yanı sıra yazılıkayalar ve çeşitli eşyayla birlikte 70 parçadan oluşur. Yenisey Yazıtları'nın ilkini doğa bilimcisi Daniel Gottlieb Mes-serschmidt 1721'de Uybat Irmağı kıyısında buldu. Messerschmidt daha sonra Tabbert Philipp Johan von Strahlenberg'le birlikte Yenisey Yazıtları'nın en önemlilerinden olan Tes Yazıtı'nı buldu. 1722'de Yenisey Vadisini tarayan Strahlenberg ile Messerschmidt, ülkelerine döndükten sonra ellerindeki kopyaları ve resimleri yayımladılar. Messerschmidt'in Petersburg Bilim ve Sanat Akademisi'ne verdiği belgeler 1729'da basıldı. Ama yazıtlardaki önemli noktaların gün yüzüne çıkarılmasını gene Vilhelm Ludvig Peter Thomsen sağladı. Bazı bilim adamlarına göre Yenisey Yazıtları Kırgızlardan kalmadır. Yenisey Yazıtla-n'nda kullanılan harfler, Orhun alfabesinden daha eski bir döneme yani 8. yüzyıldan öncesine aittir. Yazıt metinleri genellikle yazıt sahibinin kendi ağzından yaşamöykü-sünü anlatmasıyla başlayıp akrabalarına ve arkadaşlarına doyamadığını söylemesiyle sürer. Bu biçimiyle yazıtlar tam bir mezarta-şı niteliğindedir; metinlerde ne abartmaya ne de övgüye rastlanır. Tümü SSCB'deki çeşitli müzelerde korunan yazıtlardan bazılarının, bulundukları bölgeye göre özel adları vardı.