Alm. Gesichtslahmung (f), Fr. Paralysie (f) du visage, İng. Paralysis of the face. Merkezi, beyin sapında olan yedinci kafa çiftinin (yüz siniri, fasyal sinir) çeşitli sebeplerle hastalanması neticesinde meydana gelen felç. Fasyal sinir (nervus facialis), orta kulakta oldukça uzun bir yol tâkip eder.

Yüz felci umûmîyetle soğuğa mâruz kalmakla ortaya çıkar. Sıcaktan soğuğa çıkmak, hava ceryanına mâruz kalmak gibi sebeplerle yüz siniri, kanal içinde kemik zarının ve sinir kılıfının şişmesi neticesinde sıkışır. Çok ağır zehirli madde ortaya çıkaran (hipertoksik) iltihaplar sırasında bizzat toksinlerin tesiriyle husûle gelen sıvı birikmesi, kapalı kemik kanalı içinde sinirin sıkışmasına ve buna bağlı olarak felcin meydana çıkmasına sebep olabilir. Diğer taraftan yüze gelen darbeler de kanal içinde komşu atardamarın kanamasından husûle gelen göllenmenin tazyiki; darbelerde veya cerrahî müdâhalelerde sinirin kesilmesi ve kopması, yüz felcine sebep olabilir.

Yüz felcinde hasta olan tarafta yüz hatları siliktir. Yüz ifâdesizdir. Hareket ettirilmek istendiğinde o taraf kas ve alın derisi hareket etmez. Göz kapağı kapanmaz. Teneffüs esnâsında burun kanadı diğer taraf gibi açılıp kapanmaz. Islık çalmada hava felç olan taraftan kaçar, dudaklar büzülmez. Ağızda sağlam tarafa doğru kayma görülür.

Felcin sebebi bilindiği takdirde buna uyan tedâviye süratle geçmek lâzımdır. Soğuktan dolayı olduğu düşünülen yüz felcinde hastanın soğukla alâkası kesilmelidir. İki hafta müddetle hastanın yıkanması, üç hafta süreyle dışarı çıkması yasaklanır. Günde 2 grama kadar salisilat (aspirin), 30 mgr kortizon (prednizolon) verilir. B grubu vitaminler de tedâviye eklenir. 10 günlük sıkı tedâviden sonra fizik tedâvi usulleri denenir. Yüze sıcak havlu konur. Elektronik akupunktur, kulağın bir santimetre altındaki ve dudak ile üst kulak kepçesinin başladığı yer arasındaki hayali doğrunun tam ortasındaki akupunktur noktalarına sabah, akşam 5’er dakika uygulanırsa bu safhada çok faydalı olur.

Had orta kulak iltihâbı esnâsında meydana gelen yüz felcinde orta kulak iltihâbının tedâvisiyle birlikte vitamin ve kortizon verilir. Müzmin orta kulak iltihâbı sebebiyle olanlarda ameliyat gerekir. Darbeye bağlı ezilme ve kesilmelerde, saha, cerrâhî mikroskop altında açılarak yüz siniri açığa çıkarılır, tazyik kaldırılır, kesik sinir uçları bulunarak birleştirilir