Alm. Schwimmen (n), Fr. Nage, Natotion, İng. Swimming. Suyun yüzeyinde ve içinde hareket etmeyi ve bir yöne doğru ilerlemeyi sağlayan hareketlerin bütünü. Bir çeşit su sporu. Dünyânın her yerinde yaygın olan zevk ve yarış sporudur. İnsanoğlunun en eski sportif faaliyetlerinden biridir. Yüzyıllardır insanlar yüzme sporunu biliyorlar ve yapıyorlardı. Yüzmeyi insanların kendilerini sularda korumak için öğrenmeleri gerekmektedir. Peygamber efendimiz bir hadîs-i şerîfte; “Çocuklarınıza yüzmeyi, ok atmayı ve ata binmeyi öğretiniz.” buyurmaktadır.

Bugünkü şekliyle modern yüzme şekli, ilk olarak İngiltere’de başlatılmıştır. İlk yüzme havuzu 1828’de İngiltere’nin Liverpool şehrinde açılmıştı. Bundan sonra İngiltere ve Amerika başta olmak üzere çeşitli ülkelerde yüzme şampiyonaları ve turnuvaları düzenlenmiş, yüzme bugünkü modern hâline gelmiştir. Yurdumuzda modern yüzme şekli ilk olarak 1960 senesinde başlamıştır. Bu seneden sonra çeşitli yüzme ihtisas kulüpleri kurulmuştur. Yüzme sporu, Türkiye Yüzme Federasyonu kontrolünde faaliyetlerini sürdürmektedir.

Günümüzde yüzmenin sırtüstü, kurbağalama, serbest, kelebek ve yan kulaç en çok kullanılan çeşitleridir. Bunlardan başka daha birçok yüzme çeşidi vardır.

Yüzme çeşitleri

Serbest yüzme (Kravl): Bu stilde, yüzücü suyun su yüzeyine paralel ve yüzükoyun durumdadır. Kollar bitişik olarak baş seviyesinde gezdirilerek, ileri uzatılır. Ayaklar dâhil bütün vücut gergin ve düz bir şekildedir. Kollar ve bacaklar, münâvebe ile uyumlu bir şekilde hareket ettirilir. Kollar aşağıya ve yanlara doğru itilir. Ayaklar ise önce arka tarafa kalçalara doğru çekilir, sonra indirilir ve vücut ileri itilir. Mevcut yüzme stillerinin en hızlısıdır. Bu stil daha çok kısa ve orta menzilli yüzme yarışlarında kullanılır. 100 m, 200 m, 400 m, 800 m, 1500 m mesâfelerde yapılır.

Sırtüstü: Bu stilde beden su üstünde sırtüstü yatmış, düz olarak bulunur. Omuzlar kalçalardan daha üsttedir. Baş göğüse doğru çekilir ve başın yarısı su içinde durur. Kollar nöbetleşe baş üzerinden arka kısımdan suya vurulur. Bu sırada eller de kürek vazifesi görür. Bacaklar serbest yüzmede olduğu gibi hareket ederler.

Kurbağalama: Bu stilde de vücut suyun içinde yüzükoyun durumdadır. Bu yüzme stili, her yaştaki insanın uzun mesâfelerde sıkıntısız ve kolay yüzebilmesi bakımından tutulmuş bir yüzme şeklidir. Bu yüzme şeklinde kollar su üstünden öne doğru atılır, sonra ritmik ve paralel olarak su içinden gövdeye çekilir. Ayaklar kalçaya doğru çekilir. Sonra yanlara doğru açılır ve tekrar birleştirilir. Bu stil 100 m ve 200 m mesâfelerde yapılır.

Yan kulaç: Bu yüzme şekli genellikle cankurtaranlarda kullanılır. Vücut su üzerinde yan tarafın üzerine yatay şekilde olur. Bir kol başın altından ileri doğru uzatılırken diğeri bacağın üzerinde durur.

Yüzme yarışları: Havuz yarışları, kros ve mukâvemet yarışları olmak üzere ikiye ayrılır. Yüzme havuzları 50 m boyunda, 8 kulvarlı, tatlı su ile doldurulmuş normal ısısı olan havuzlardır. Kros ve mukâvemet yarışları ise denizlerde ve akarsularda yapılır. Her ülkede uygulanan başka başka stilleri vardır.

Yüzme, sağlığımıza faydalı olan bir spor dalıdır. Vücut kaslarını çalıştırır ve vücuttaki yağların erimesine yardımcı olur. Yüzme insanın sağlıklı ve zinde olmasını sağlar. Zayıf ve kalp hastası olan kişiler bu sporu yaparlarken kendilerini yormamaya dikkat etmelidirler.

Yüzmeye başlama yaşı 6-7 yaşları arasındadır. Bu yaşlardaki çocuklar, hareketleri yumuşak ve iyi bir ritim içinde yapabildiklerinden lüzumsuz enerji sarfını önlerler. Çocuğun kasları ve iç organları buna göre gelişir ve suyun kesâfeti ile uyum sağlayarak balık gibi kaygan olurlar. Yüzme sporunda bütün bu imkânların yanında beslenme işi de mühim bir yer tutar. İyi besin almayan yüzücüler, yüzmede başarılı olamazlar.

OLİMPİYAT DERECELERİ

Erkekler

100 metre serbest

1972 Mark A.Spitz (USA) 51”22

1976 Jim Montgomery (USA) 49”99

1980 Woithe (DDR) 50”40

1984 Rowdy Geines (USA) 49”80

1988 Matt Biondi (USA) 48”63

1992 Aleksandr Popov (BDT) 49”02

200 metre serbest

1972 Mark Spitz (USA) 1’52”78

1976 Bruce Furnis (USA) 1’50”29

1980 Kapliakov (SSCB) 1’49”81

1984 Michael Gross (BRD) 1’47”44

1988 Dungan Ammstrong (Avusturya) 1’47”25

1992 Yevgeni Sadovyi (BDT) 1’46”70

400 metre serbesst

1972 Bradford P.Cooper (Avustralya) 4’00”27

1976 Brian Goodel (USA) 3’51”93

1980 Salnikov (SSCB) 3’51”31

1984 George di Carlo (USA) 3’51”23

1988 Uwe Dassler (DDR) 3’46”95

1992 Yevgeni Sadovyi (BDT) 3’45”00

1500 metre serbest

1972 Micke J. Burton (USA) 15’5 2”58

1976 Brian Goodell (USA) 15’02”40

1980 Salnikov (SSCB) 14’58”27

1984 Michael O’Brien (USA) 15’05”20

1988 Vladimir Salnikov (SSCB) 15’00”40

1992 Kieren Perkins (ABD) 14’43”48

100 m sırtüstü

1972 Roland Matthes (DDR) 56”58

1976 John Nober (USA) 55”49

1980 Baron (İsveç) 56”53

1984 Rick Carey (USA) 55”79

1988 Daichi Suzuki (Japonya) 55”05

1992 Mark Tewskbury (Kanada) 53”98

200 m sırtüstü

1972 Roland Matthes (DDR) 2’02”82

1976 John Nober (USA) 1’59”19

1980 Wladar (Macaristan) 2’01”93

1984 Rick Carey (USA) 2’00”23

1988 İgor Polanski 1’59”37

1992 Martin Lopez Zubero (İspanya) 1’58”47

100 m kurbağalama

1972 Nabutaka Taguchi (Japonya) 1’04”94

1976 John Hencken (USA) 1’03”11

1980 Duncan Gobdhew (İngiltere) 1’03”34

1984 Steve Lundxuist (USA) 1’01”65

1988 Adrian Moorhose (İngiltere) 1’02”04

200 m kurbağalama

1972 John Hencken (USA) 2’21”55

1976 David Wilkie (İngiltere) 2’15”11

1980 Zulpa (SSCB) 2’15”85

1984 Victor Davis (Kanada) 2’13”34

1988 Jozsef Stabo (Macaristan) 2’13”52

1992 Nelson Diebel (Macaristan) 1’01”50

100 m kelebek

1972 Mark A.Spitz (USA) 54”27

1976 Matt Vogel (USA) 54”35

1980 Arrividsson (İsveç) 54”92

1984 Michael Gross (BRD) 53”08

1988 Anthony Nesty (Surinam) 53”00

1992 Pablo Morales (ABD) 53”32

200 m kelebek

1972 Mark A.Spintz (USA) 2’00”70

1976 Mike Bruner (USA) 1’59”23

1980 Fesenko (SSCB) 1’59”76

1984 John Sieben (USA) 1’57”04

1988 Michael Gross (BRD) 1’56”94

1992 Melvin Stevart (ABD) 1’56”26

200 m karışık

1972 G.Larsson (İsveç) 2’07”17

1984 A. Baumann (Kanada) 2’01”42

1988 Tamas Darnyi (Macaristan) 2’00”17

1992 Tamas Darnyi (Macaristan) 2’00”76

400 m karışık

1972 Gunnar Larsson (İsveç) 4’31”98

1976 Rod Strachan (USA) 4’39”68

1980 Sidorenko (SSCB) 4’22”89

1984 Baumann (Kanada) 4’17”41

1988 Tamas Daryni (Macaristan) 4’14”75

1992 Tamas Daryni (Macaristan) 4’14”23

4x100 m karışık bayrak

1972 (USA) 3’48”16

1976 (USA) 3’44”22

1980 (Avustralya) 3’45”70

1984 (USA) 3’39”30

1988 (USA) 3’36”93

1992 (USA) 3’36”93

4x200 m serbest bayrak

1972 (USA) 7’35”78

1976 (USA) 7’23”22

1980 (SSCB) 7’23”30

1984 (USA) 7’15”69

1988 (USA) 7’12”51

1992 Birleşik Takım 7’11”95

Bayanlar

100 metre serbest

1972 Sandra Neilson (USA) 58”59

1976 Korneli Ender (DDR) 55”65

1980 Krause (DDR) 54”79

1984 Racl Nogzneod (USA) 55”92

1984 Carrie Steinseifer (USA) 55”92

1988 Kristin Otto (DDR) 54”93

1992 Yong Zhuang (Çin) 54”64

200 metre serbest

1972 Shane Gould (Avustralya) 2’03”56

1976 Korneli Ender (DDR) 1’59”26

1980 Krause (DDR) 1’58”33

1984 C.Wayte (USA) 1’59”23

1988 Heike Feidrich 1’57”65

1992 Nicole Haislett 1’57”90

400 metre serbest

1972 Dehane E.Gould (Avustralya) 4’19”04

1976 Petra Thuemer (DDR) 4’09”89

1980 Diers (DDR) 4’08”76

1984 Tiffany Cohen (USA) 4’07”10

1988 Janet Evans (USA) 4’03”83

1992 Dagmar Hase (Almanya) 4’07”18

800 metre serbest

1972 Keena Rotehhammer (USA) 8’53”68

1976 Petra Theulmer (DDR) 8’37”14

1980 M.Ford (Avustralya) 8’28”96

1984 Tiffany Cohen (USA) 8’24”95

1992 Janet Evans (ABD) 8’25”52

100 m sırtüstü

1972 Melissa Bolete (USA) 1’05”78

1976 Ultrike Richter (DDR) 1’01”83

1980 Reinisch (DDR) 1’00”86

1984 Andrews (USA) 1’02”55

1988 Kristin Otto (DDR) 1’00”89

1992 Krisztina Egerszegi (Macaristan) 1’00”68

200 m sırtüstü

1972 Melissa Bolete (USA) 2’19”19

1976 Utrike Richter (DDR) 2’13”43

1980 Reinisch (DDR) 2’11”77

1984 Jolondo Der Rover (Hollanda) 2’12”38

1988 Krisztina Egerszegi (Macaristan) 2’09”29

1992 Krisztina Egerszegi (Macaristan) 2’07”06

100 m kurbağalama

1972 Catherine Carr (USA) 1’13”58

1976 Hannelore Anke (DDR) 1’11”16

1980 Geveniger (DDR) 1’10”22

1980 Van Staveren (Hollanda) 1’09”88

1988 T. Dangalakova (Bulgaristan) 1’07”95

1992 Elena Raudkovskaya (BDT) 1’08”00

200 m kurbağalama

1972 Bererley J.Whitfield (Avustralya) 2’41”71

1976 Marina Koshevaia (SSCB) 2’33”35

1980 Kachushite (SSCB) 2’29”54

1984 L.Ottenbrite (Kanada) 2’30”38

1988 Silke Hoerner (DDR) 2’26”71

1992 Kyoko İwasak (Japonya) 2’26”65

100 m kelebek

1972 Mayumi Aoki (Japonya) 1’03”34

1976 Kornelia Ender (DDR) 1’00”13

1980 Metschuck (DDR) 1’00”42

1984 Mary Maegher (USA) 59”26

1988 Kristin Otto (DDR) 59”00

1992 Hong Qian (Çin) 58”62

200 m kelebek

1972 Karen Moe (USA) 2’15”57

1976 Andrea Pollack (DDR) 2’11”41

1980 Giessler (DDR) 2’10”44

1984 Mary Maegher (USA) 2’06”90

1988 Kathleen Nord (DDR) 2’09”51

1992 Summer Sanders (ABD) 2’08”67

200 m karışık

1972 C.Kolb (Avust.) 2’23”07

1984 T.Caulkins (ABD) 2’12”64

1988 D.Hunger (DDR) 2’12”59

1992 Li Lin (Çin) 2’11”65

400 m karışık

1972 Gail Neall (Avustralya) 5(.02”97

1976 Ulrike Tauber (DDR) 4’42”77

1980 Schneider (DDR) 4’36”29

1984 Tracy Caulkins (USA) 4’39”24

1988 Janet Evans (USA) 4’37”76

1992 Krisztina Egerszegi (Macaristan) 4’36”54

4x100 m serbest bayrak

1972 (USA) 3’55”19

1976 (USA) 3’44”82

1980 (DDR) 3’42”71

1984 (USA) 3’43”43

1988 (DDR) 3’40”63

1992 (ABD) 3’39”46

4x100 m karışık bayrak

1972 (USA) 4’20”75

1976 (DDR) 4’07”95

1980 (DDR) 4’06”67

1984 (USA) 4’08”74

1988 (DDR) 4’03”74

1992 (ABD) 4’02”54